การเรียงชั้นหนังสือ
การปฏิบัติงานช่วงล่วงเวลาวันเสาร์และวันอาทิตย์ สิ่งที่พบบ่อยครั้งคือ ผู้ใช้บริการหาหนังสือที่ชั้นไม่พบ ซึ่งเมื่อผู้ใช้มาติดต่อสอบถาม ตัวผู้เขียนในฐานะหัวหน้าเวรล่วงเวลา จะสอบถามผู้ใช้ เช่น
1. จดเลขหมู่หนังสือมาไหมค่ะ ขอดูเลขหมู่หนังสือที่จดหน่อย (เนื่องจากในฐานข้อมูลทรัพยากรสารสนเทศของสำนักหอสมุดกลางจะรวมข้อมูลทรัพยากรไว้ทั้งสามวิทยาเขตและรวมถึงห้องสมุดคณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ด้วย) ดังนั้นต้องตรวจสอบว่าเลขหมู่ที่ผู้ใช้จดมานั้นเป็นของหอสมุดพระราชวังสนามจันทร์หรือไม่
2. ถ้าเลขหมู่ที่จดมาถูกต้อง และไปดูที่หนังสือไม่พบ ต้องสอบถามว่า ผู้ใช้ได้ไปดูที่ชั้นพักหนังสือของแต่และชั้นหรือไม่ หากผู้ใช้ตอบว่าดูทั้งสองแห่งแล้ว ต่อจากนี้เป็นหน้าที่ของผู้ปฏิบัติงานที่ต้องไปสำรวจดูที่ชั้นอีกครั้งเพื่อให้แน่ใจว่า …
ฉัน (Books) อยู่ชั้นนี้จ้า
รุู้หรือไม่ว่าหนังสือที่ติดสัญญลักษณ์แบบนี้อยู่ประจำที่ชั้นไหนกันบ้าง บางคนอาจเข้าใจผิดบางคนก็ทราบอยู่แล้ว ในที่นี้ขอบอกเล่าให้กับเพื่อนที่ยังเข้าใจผิดอยู่หรือทราบไม่หมดให้ทราบตรงกัน ซึ่งหนังสือของหอสมุดมีสัญญาลักษณ์ที่แตกต่างกันหลาย Collection หรือบางที่สัญญาลักษณ์ที่ติดอยู่ที่ตัวเล่มหลุดหายไป มันก็จะกลายเป็นหนังสืออีก Collection หนึ่งโดยทันที และก็จะไปอยู่ผิดชั้นซึ่งทำให้เกิดปัญหาในการหาตัวเล่มไม่พบ ยกตัวอย่างเช่น หนังสือฝรั่งเศส เยอรมัน วิทยานิพนธ์ ซึ่งหนังสือประเภทนี้จะมีเลขเรียกหนังสือคล้ายกับหนังสือทั่วไป …
มุมมองงานตรวจและจัดชั้นหนังสือ
งานตรวจและจัดชั้นหนังสือ เป็นหน้าที่ของผู้ทำหน้าที่ให้บริการยืม-คืน โดยเริ่มจากมีตารางการปฏิบัติ เมื่อไปปฏิบัติงาน และมีการรายงานผล
ในสมัยก่อนนั้นพบปัญหา คือมีหนังสือค้างชั้นพักมาก แสดงให้เห็นว่ามีผู้ใช้บริการนำหนังสือไปยืม หรือค้นคว้าจำนวนมาก ทำให้เจ้าหน้าที่จัดชั้นประจำ จัดหนังสือไม่ทัน จึงต้องมีการขอช่วยเหลือจากเจ้าหน้าที่ทุกคนในหอสมุด โดยมีเกณฑ์การจัดหนังสือให้ได้จำนวน 70-100 เล่มต่อชั่วโมง ตัวเลขนี้จึงเป็นมาตรฐานของการจัดชั้นหนังสือ
หน้าที่นี้ยังคงถือปฏิบัติอยู่ แต่มีข้อสังเกตุคือ หนังสือชั้นพัก มีจำนวนน้อยลง …
เมื่อต้องเขยิบ…ขยับ…และขยายชั้นหนังสือ
งานจัดชั้น ปรับปรุงและขยายชั้นหนังสือคือ หนึ่งในภาระหน้าที่ของชาวหอสมุด โดยเฉพาะผู้ที่ปฏิบัติหน้าที่ในฝ่ายบริการ สาเหตุก็เพื่อให้รองรับหนังสือที่มีจำนวนเพิ่มมากขึ้น การขยายชั้น อาจไม่ใช่เรื่องที่ยาก แต่หากมีการวางแผนและจัดการที่เหมาะสม ก็จะไม่มีผลกระทบต่อการใช้ห้องสมุดของผู้ใช้บริการ (ซึ่งหน้าที่นี้เป็นของผู้บริหาร เช่น หัวหน้าฝ่าย/ หัวหน้างาน) การขยายชั้นนี้หอสมุดฯ มักทำกันในช่วงปิดภาคการศึกษาที่มีผู้ใช้บริการน้อย
ก่อนการขยายชั้นห้องสมุดแต่ละแห่งอาจจะมีวิธีการแตกต่างกัน สำหรับหอสมุดพระราชวังสนามจันทร์ของเรา ได้มีการรณรงค์ให้ผู้ใช้มายืมหนังสือไปให้มากกว่าจำนวนที่กำหนด และให้ยืมเป็นเวลานานขึ้นภายใต้ โครงการยืมไม่อั้น…