ชำมะเลียง ชมพู่มะเหมี่ยว : ผลไม้ชั้นดีมีประโยชน์
ผลไม้บ้าน ๆ ที่คนสมัยใหม่อาจไม่รู้จัก หรือได้ยินชื่อ แต่มีคุณค่ามากมาย โดยเฉพาะอย่างยิ่งสำหรับเด็กบ้านสวนอย่างข้าพเจ้า ตอนเด็กๆ จำได้ว่าไม่มีขนมแบบที่ขายในเซเว่นฯ แบบสมัยนี้ ได้อิ่มอร่อยกับผลไม้ในสวนเหล่านี้ จึงขอรำลึกความหลัง นำเอารูปและข้อมูลมาฝากเพื่อน ๆ น้อง ๆ ที่อาจไม่เคยเห็นต้นจริง
ชำมะเลียง
ชื่ออื่น : มะเถ้า, พูเวียง, พุมเรียงสวน, โคมเรียง, ชำมะเลียงบ้าน, ชุมเรียง
ชื่อวิทยาศาสตร์ : Lepisanthes fruticosa (Roxb.)Leenh.
สรรพคุณ
- ราก นำมาต้มกินแก้ร้อนใน แก้ไข้
- ใบ นำไปอ่อนไปประกอบอาหาร เช่น แกงเลียง
- ผล คนโบราณขูดเอาผิวไปให้เด็กกินแก้โรคท้องเสีย
ชำมะเลียง ผลไม้โบราณ ถ้าเอ่ยถามคนรุ่นใหม่ว่ารู้จักผลไม้ชนิดนี้หรือไม่ น่าจะมีน้อยคนที่รู้จัก หรือเคยได้ยินแต่ชื่อ ไม่เคยเห็น ชำมะเลียงเป็นผลไม้ที่มีสรรพคุณและประโยชน์มากมาย เป็นผลไม้ยืนต้นที่มีขนาดเล็ก ต้นไม่สูงมาก มีใบเรียวยาวเหมือนขนนก ออกดอกเป็นช่อ มีลูกประมาณพวงละ 20-30 ลูก ผลมีลักษณะเป็นรูปไข่ ผลเรียบมัน ผลสดเป็นสีเขียวอมม่วงแดง เมื่อสุกจะเปลี่ยนเป็นสีม่วงดำ มีรสหวานปนฝาดเล็กน้อย ตอนเด็กๆ เก็บกินกินแล้วฟันจะดำ ขยายพันธุ์ด้วยการเพาะเมล็ด สามารถนำไปปลูกเป็นไม้ประดับ
ชมพู่มะเหมี่ยว
ชื่อวิทยาศาสตร์ Syzygium malaccense
ชื่อท้องถิ่น : ชมพู่มะเหมี่ยว, มะเหมี่ยว, ชมพู่สาแหรก, ชมพู่แดง
ชมพู่มะเหมี่ยว หรือ มะเหมี่ยว (Pomerac) เป็นชมพู่นำผลสุกมารับประทานสด มีเนื้อนุ่ม รสเปรี้ยวอมหวาน และมีกลิ่นหอม นอกจากนี้ยังนำเกษรมาทำอาหาร เช่น นำเกษรมายำ เป็นผลไม้ที่มีวิตามินเอและมีวิตามินซีสูง ป้องกันโรคหวัด เลือดออกตามไรฟัน ขยายพันธุ์โดยวิธีการเพาะเมล็ด หรือการตอนกิ่ง ปักชำ เป็นผลไม้ที่ชอบน้ำ สามารถปลูกไว้ใกล้ริมบ่อ ริมคลอง เมื่อผลเริ่มโตควรนำเอาถุงพลาสติกไปหุ้มผล เจาะรูให้ระบายน้ำ เพื่อระบายอากาศ
สรรพคุณ
ผล : ช่วยบำรุงเลือด, แก้ลำคออักเสบ, ช่วยย่อยอาหาร, ช่วยบำรุงร่างกาย
ใบอ่อน ยอดอ่อน : ช่วยต้านมะเร็ง, แก้ท้องอืด, ต้านโรคมะเร็ง, ช่วยขับลม, แก้โรคบิด
ราก เปลือก และแก่นลำต้น : ช่วยขับประจำเดือน, ช่วยในการลดไข้, ช่วยรักษาโรคบิด, ช่วยขับปัสสาวะใบอ่อน