ตามรอยพ่อ : แนวคิดเศรษฐกิจพอเพียง…
สำนักหอสมุดกลางได้จัดโครงการศึกษาดูงาน ตามรอยพ่อ : แนวคิดเศรษฐกิจพอเพียงเพื่อการพัฒนาตนเองสู่การพัฒนาองค์กร โดยจัดเป็น 2 รุ่น รุ่นที่ 1 ระหว่างวันที่ 9-11 มี.ค. 59 และรุ่นที่ 2 ระหว่างวันที่ 16-18 มี.ค. 59 ณ โครงการพัฒนาพื้นที่หนองใหญ่ตามพระราชดำริ, ชุมพร คาบาน่า และเกาะพิทักษ์
ดิฉันเข้าร่วมโครงการรุ่นแรก นัดขึ้นรถกันตรงด้านข้างหอสมุดใกล้สถาบันวิจัยและพัฒนา เมื่อรถท่าพระพาบุคลากรมาส่งที่สนามจันทร์ก็เกือบได้เวลาออกเดินทาง ออกเดินทางเวลา 6.30 น. รวมทั้ง 3 วิทยาเขต พร้อมสำนักงานเลขานุการและงานจดหมายเหตุ แวะรับน้อง ๆ หน้ามหาวิทยาลัยศิลปากรวิทยาเขตเพชรบุรีเกือบ 9.00 น.
เมื่อถึงเวลาอาหารกลางวัน คุณสมปอง หัวหน้าหอสมุดพระราชวังสนามจันทร์ แนะนำว่าร้านอาหารครัวป้าเล็กเหมาะสำหรับพวกเรา เป็นอาหารแบบบุฟเฟต์ กินได้ไม่อั้น อิ่มละ 50.- บาท (ขากลับกินอาหารกลางวันที่ครัวคุณสาหร่าย บรรยากาศคนละแบบ ราคาอาหารจานละ 50 บาท เหมือนกัน แม้แต่ข้าวไข่เจียว สรุปว่าได้กินทั้งสองแบบ ต้องเปรียบเทียบกันเองว่าชอบแบบไหน)
เสร็จจากกินข้าวกลางวันก็เดินทางไปที่ โครงการพัฒนาพื้นที่หนองใหญ่ตามพระราชดำริ ได้รับการต้อนรับจากพี่น้อย (จำชื่อจริงไม่ได้) และได้รับชมวีดีโอสารคดีเกี่ยวกับการเกิดขึ้นของโครงการตามพระราชดำรินี้
โครงการพัฒนาพื้นที่หนองใหญ่ตามพระราชดำริ เกิดขึ้นเมื่อปี พ.ศ. 2540 เนื่องจากชุมพรเป็นจังหวัดที่มีพายุเข้าน้ำท่วมทุกปี ตั้งแต่พายุเกย์ ปี 2532 ที่สร้างความเสียหายให้กับชาวชุมพรอย่างมาก และในปี พ.ศ. 2540 พายุโซนร้อนซีต้าก็สร้างความเสียหายให้แก่จังหวัดชุมพรอีกครั้ง ต่อมากรมอุตุนิยมวิทยาได้เตือนว่าพายุลินดา จะขึ้นฝั่งอีกในเดือนพฤศจิกายนปีเดียวกัน พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงห่วงใยความเดือดร้อนของชาวชุมพรที่จะเกิดขึ้นอีกจึงทรงมีพระราชดำริให้ขุดคลองหัววัง-พนังตัก เพื่อเป็นการช่วยระบายน้ำออกสู่ทะเลก่อนที่จะเข้าท่วมตัวเมืองชุมพร
ซึ่งคลองหัววัง – พนังตัก กรมชลประทานได้ดำเนินการมาตั้งแต่ปี 2536 แต่ยังไม่แล้วเสร็จ คงเหลือระยะทางอีก 1,460 เมตร พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว จึงได้พระราชทานทรัพย์ผ่านมูลนิธิชัยพัฒนา เป็นเงิน 18 ล้านบาท และทรงโทรศัพท์ไปขอใช้ที่ดินของราษฎรด้วยพระองค์เอง เพื่อแก้ไขปัญหาดังกล่าวให้ประชาชน การทำงานต้องทำแข่งกับเวลาทั้งวันทั้งคืน ประสบปัญหาอุปสรรคนานา และในระหว่างการขุดคลองพระองค์ทรงทราบความเดือดร้อนของราษฎรที่ถนนเข้าออกหมู่บ้านถูกตัดขาด พระองค์ยังงพระราชทานพระราชทรัพย์อีก 800,000 บาท เพื่อก่อสร้างทางเบี่ยงให้ และการขุดคลองหัววัง – พนังตัก ก็ทะลุลงทะเลได้ในก่อนที่พายุลินดาจะเข้าขึ้นฝั่งเพียง 1 วัน
ส่วนเรื่องแนวคิดเศรษฐกิจพอเพียง วิทยากรกล่าวว่า เราต้องลดการใช้จ่ายให้มากที่สุด เพื่อความอยู่รอด อะไรทำได้ทำเองจะได้ไม่ต้องเสียเงินซื้อ จะทำให้มีความเป็นอยู่อย่างยั่งยืน โดยที่ศูนย์แห่งนี้มีผลิตภัณฑ์ที่ทำเองขายให้ผู้สนใจทั่วไปด้วย
เมื่อศึกษาดูงานเสร็จก็เข้าพักค้างคืนแรกที่ชุมพรคาบาน่า ที่นี่ติดชายทะเลเรียกว่าหาดทุ่งวัวแล่น ซึ่งใครที่เคยอ่านนวนิยายเรื่อง แผ่นดินของเราคงได้อินกับสถานที่ที่กล่าวถึงในนวนิยายเรื่องนี้ด้วย ท่านใดประสงค์เล่นน้ำสามารถเล่นน้ำทะเลได้ตามสะดวก ชายหาดสวยงาม น้ำทะเลใส คลื่นลมไม่แรง
เช้าขึ้นมาเมื่อกินอาหารเช้าเสร็จ เริ่มเรียนรู้แนวคิดเศรษฐกิจพอเพียงของชุมพรคาบาน่า มีฐานเรียนรู้ 4 ฐาน คือการทำสบู่ก้อน สบู่เหลว ทำกระบอกใส่เทียนไขสำหรับจุดไม่ให้ดับและเพื่อความสวยงาม ฐานสุดท้ายเป็นการทำน้ำมันไบโอดีเซล สิ่งที่ได้เรียนรู้ทั้งหลายนี้สามารถนำมาใช้ในชีวิตประจำวันได้ และอาจมาทำใช้ในหน่วยงานได้ จะทำให้ประหยัดงบประมาณและปลอดภัยจากสารเคมีได้อีกด้วย สิ่งหนึ่งที่เห็นได้ชัดจากแนวคิดเศรษฐกิจพอเพียงคือวิทยากรแต่ละที่จะมีน้ำเสียงที่สั่นเครือด้วยความสำนึกในพระมหากรุณาธิคุณเมื่อกล่าวถึงองค์พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
ต่อมาก็นั่งรถและนั่งเรือไปเกาะพิทักษ์ อำเภอหลังสวน เพื่อเรียนรู้วิถีชีวิตชุมชนที่นี่
สิ่งที่ควรเตรียมตัวในการไปศึกษาดูงานครั้งนี้
วันแรกใส่เสื้อสีฟ้าตัวล่าสุดที่สำนักหอสมุดกลางแจก รองเท้าสุภาพ
เตรียมกางเกงขาสั้นสำหรับใส่ขึ้นเรือไปเกาะ กลับขึ้นฝั่ง หรือสำหรับเล่นน้ำทะเลได้
เตรียมโลชั่นหรือแป้งทากันยุง เพราะพอมืดค่ำแล้ว ยุงชุมมากทั้งที่ชุมพรคาบาน่ารีสอร์ท และที่เกาะพิทักษ์
เตรียมรองเท้าแตะสำหรับเดินทรายได้สะดวกเพื่อไปดูวิถีชีวิตชุมชนเกาะพิทักษ์
ผ้าถุงสำหรับใส่ไปอาบน้ำ
ยาสีฟัน สบู่ แชมพูสระผม สำหรับใช้ที่เกาะพิทักษ์ หากไม่มีหรือไม่ได้เตรียมไปหาซื้อได้ที่ร้านเซเว่นที่เกาะพิทักษ์ได้ค่ะ
ขอขอบคุณสำนักหอสมุดกลาง ที่ได้จัดให้มีการศึกษาดูงาน ณ สถานที่เหล่านี้ เรียกได้ว่าเป็นสถานที่ในฝันที่อยากไปมานานแล้ว และก็สมหวังในคราวนี้เอง ความรู้และประสบการณ์ที่ได้รับมีมากมายที่สามารถปรับใช้ได้ในชีวิตประจำวัน ตามแนวคิดเศรษฐกิจพอเพียง