สำนักหอสมุดกลาง มหาวิทยาลัยศิลปากร ในมุมมองของอธิการบดีมหาวิทยาลัยศิลปากร

เมื่อวันที่ 18 ตุลาคม 2556 ได้ท่านอธิการบดี  (ผู้ช่วยศาสตราจารย์ชัยชาญ ถาวรเวช) ได้ให้เกียรติเป็นประธานเปิดงานและบรรยายพิเศษในการสัมมนาบุคลากรประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2557 เรื่อง จากแผนยุทธศาสตร์สำนักหอสมุดกลางสู่แผนพัฒนาบุคลากร ณ อิงธาร รีสอร์ท จังหวัดนครนายก  
จากเข้าร่วมฟังการบรรยาย โดย ท่านอธิการบดี (ผู้ช่วยศาสตราจารย์ชาญชัย ถาวรเวช) มีเนื้อหาสาระสำคัญ ดังนี้
ท่านอธิการบดี มีความเห็นเกี่ยวกับหอสมุดฯว่า ห้องสมุดมีความเสมอต้นเสมอปลาย มีการพัฒนางานอย่างต่อเนื่อง มีผู้อำนวยการที่มีแนวคิดสมัยใหม่  มีบุคลากรเก่าดี มีวัฒนธรรมองค์กรที่ดีสืบทอด/ปลูกฝังกันมาช้านาน จึงทำให้ห้องสมุดมีการพัฒนาอย่างต่อเนื่องตลอดมา
ปัจจุบันมหาวิทยาลัยศิลปากรมีการบริหารงานบุคคลร่วมกันหลายระบบทั้ง ข้าราชการ พนักงาน ลูกจ้างประจำ ลูกจ้างชั่วคราว ซึ่งไม่ต้องเกรงกลัว/กังวลกับแนวทางการบริหารงานของมหาวิทยาลัยในอนาคตที่จะมีการบริหารงานหลายระบบเช่นกัน
สำนักหอสมุดกลาง ในมุมมองของอธิการบดี กล่าวคือ  โลกและสังคมเปลี่ยนไป ไม่ว่าจะเป็น เศรษฐกิจ สังคม วัฒนธรรม การเมือง ก็ตาม ทุกอย่างมีการเปลี่ยนแปลงตลอดเวลา การปรับตัวจึงเป็นสิ่งจำเป็นสำหรับการอยู่รอด ตัวอย่าง เช่น บริษัทไปรษณีย์ไทย ได้รับผลกระทบเรื่องการส่งจดหมาย ก็คิดหาวิธีการต่างๆนานาที่จะหารายได้เพิ่มให้กับบริษัท ห้องสมุดฯ ก็ได้รับผลกระทบเช่นกัน เพราะมีผู้เข้าใช้ห้องสมุดน้อยลง ทั้งนี้ เนื่องจากมีคู่แข่งขันที่สำคัญคือ โปรแกรม Search Engine ต่างๆ โดยเฉพาะอย่างยิ่ง Google จะเห็นได้ว่า Internet มีผลต่อการบริการของทุกห้องสมุด ห้องสมุดจึงต้องมีการเปลี่ยนแปลงหรือปรับตัว เดิมเราเป็น 1 ใน 5 ของมหาวิทยาลัยไทย ปัจจุบันเราอยู่ในลำดับที่เท่าไร?
ความแตกต่างระหว่างองค์กรแบบเก่ากับแบบใหม่ มีลักษณะดังนี้

องค์กรเก่า

องค์กรใหม่

1. รายได้ต่ำ       1. รายได้สูง
2. ระบบการบริหารแบบเก่า        2. ระบบการบริหารแบบใหม่
3. วัฒนธรรมองค์กรแบบเก่า 3. วัฒนธรรมองค์กรแบบใหม่
4. รัฐบาลเลี้ยงดู 4. พึ่งพาตนเอง
5. การจัดการศึกษาไม่คล่องตัว 5. การจัดการศึกษาคล่องตัว

กล่าวได้ว่า การเปลี่ยนแปลงเป็นนิจนิรันดร์ คือ ต้องไม่อยู่คงที่ เพราะในโลกของอนาคตจะมีการเปลี่ยนแปลงอยู่เสมอ (โลก, อาเซียน, ประเทศไทย, มหาวิทยาลัยศิลปากร) ขึ้นอยู่ว่าจะเปลี่ยนแปลงไปในทิศทางใด ในปี 2558 ประเทศไทยจะมีการขยับและปรับตัวเพื่อรองรับการเข้าสู่ประชาคมอาเซียน มหาวิทยาลัยศิลปากรต้องขยับตัวตามเพื่อความอยู่รอด ในปัจจุบัน วาแตล ของวิทยาลัยนานาชาติ ได้ขยับตัวไปเปิดที่ประเทศเวียดนามแล้ว  ในปีที่ผ่านมา มหาวิทยาลัยศิลปากรมีการรับนักศึกษาน้อยลง ในปีนี้มีเพิ่มขึ้น ซึ่งต้องเฝ้าระวังการเบิก-จ่ายเงินเดือนตลอดจนค่าใช้จ่ายต่างๆ เพราะเงินจะได้รับช้าลงตามกำหนดการลงทะเบียน เนื่องจากการเปิดภาคการศึกษามีการขยับเวลา ทุกหน่วยงานควรมีการวางแผนการใช้จ่ายเงินขององค์กร ตลอดจนการวางแผนการดำเนินงานต่างๆ ให้ดี
ปัจจัยที่มีผลกระทบต่ออนาคต มหาวิทยาลัยศิลปากร มีทั้งปัจจัยภายนอกและภายใน ดังนี้

      ปัจจัยภายนอก   

ปัจจัยภายใน

1. ประชากรลดลง       1. วัฒนธรรมองค์กรแบบเก่า
2. การแข่งขันสูง 2. มศก. เป็นมหาวิทยาลัยชั้นนำแห่งการสร้างสรรค์
3. งบประมาณคงที่ 3. อัตลักษณ์ศิลปากร3.1 การบูรณาการข้ามศาสตร์3.2 ศิลปะเป็นรากฐานที่แข็งแรง
4. ค่าใช้จ่ายเพิ่มขึ้น4.1 เงินเดือน4.2 ค่าเช่าพื้นที่พระราชวังสนามจันทร์4.3 ค่าสาธารณูปโภคต่างๆ 4. ประชาคมมีความต้องการ (Demand) สูง 
5. IT เปลี่ยนแปลงเร็วขึ้น 5. บุคลากรต้องได้รับการพัฒนา
6. พื้นที่การศึกษามีปัญเฉพาะที่แตกต่างกันไป

พื้นที่การศึกษาวังท่าพระ  (พื้นที่วงแหวนเกาะรัตนโกสินทร์)

        ปัจจุบัน    

อนาคต

เป็น Tourist Spot      เป็น Tourist Spot สำคัญที่สุด มีรถใต้ดินเข้าถึง
มีความแออัดของประชากรสูง       มีการขยายพื้นที่ท่องเที่ยวแพร่กระจายในเกาะฯ 
พื้นที่มีจำกัด/มีความหนาแน่นมาก (ห้องน้ำไม่เคยแห้ง) พื้นที่มีมูลค่าเชิงพาณิชย์มากขึ้น การใช้ดินต้องคุ้มค่า
มีวัฒนธรรมองค์กรเดิมที่เข้มแข็ง  มีวัฒนธรรมองค์กรแบบใหม่
  ประชากรนักศึกษาลดลง

พื้นที่การศึกษานครปฐม

     ปัจจุบัน           

                      อนาคต

ค่าเช่าที่ดินสนามจันทร์สูงจากเดิม ค่าเช่าที่ดินสนามจันทร์จะสูงขึ้น
พื้นที่เริ่มต้น ต้นทุนในการจัดการศึกษาสูงขึ้น
การใช้ที่ดินไม่คุ้มประโยน์ ความสำคัญในการเป็นเมืองบริวารของ กทม. เพิ่มขึ้น
ค่าบำรุงรักษาสภาพแวดล้อมสูง การใช้ที่ดินต้องคุ้มค่า
การหารายได้เชิงพาณิชย์จากพื้นที่มีน้อย หารายได้เชิงพาณิชย์มากขึ้น

พื้นที่การศึกษา วิทยาเขตเพชรบุรี ปัจจุบันมีโมเดลที่ประสบความสำเร็จมาก คือ
1. มีการใช้ทรัพยากรอย่างคุ้มค่า ใช้ร่วมกันมากที่สุดคือ มีน้อยแต่คล่องตัว มีน้อยแต่ไม่เพียงพอต่อการรองรับการทำงาน เช่น  เจ้าหน้าที่ เช่น การใช้ห้องเรียนร่วมกัน  เป็นต้น
– คณะเทคโนโลยีสารสนเทศฯ (คณะใหม่) มีนักศึกษา  1,800  คน    มี เจ้าหน้าที่ประมาณ 10 คน
– คณะสถาปัตยกรรม (คณะเก่า)  มีนักศึกษา  500  คน     มี เจ้าหน้าที่  20 คน
2. มีการพึ่งพาตนเอง ซึ่งเป็นอีกโมเดลหนึ่งที่สำคัญ โดยการมองหาข้อดีข้อเด่นของตนเอง แล้วใช้ข้อดีข้อเด่นของตนเองให้เกิดประโยชน์สูงสุด
ห้องสมุด เป็นแหล่งบริการวิชาการ คลังข้อมูล คลังภาพ คลังข้อมูลอิเล็กทรอนิกส์ (Electronic data) ต่างๆ ดังนั้น ควรคิดแสวงหารายได้จากแหล่งทรัพยากรที่มีอยู่
นิสัยไทยๆ ที่ทำให้ไทยไม่พัฒนาตามความคิดของท่านอธิการบดีฯ มีดังนี้       

  1.  ไม่ชอบการเปลี่ยนแปลง
  2.  ชอบพึ่งพาคนอื่น
  3.  ฟุ่มเฟือย
  4.  ไม่ตรงต่อเวลา
  5.  รักสบาย

ในอนาคต …เราจะต้องสร้างวัฒนธรรมองค์กรใหม่ คือ 
1. ต้องมีการวางแผนทรัพยากรมนุษย์ ทั้งบุคลากรเก่าและบุคลากรใหม่  (ลดจำนวนคน ลดงบประมาณ)
2. ต้องมีการวางแผนพัฒนาบุคลากรให้มี  ความรู้ความสามารถพร้อมรับการเปลี่ยนแปลง  โดยเฉพาะการพัฒนาทักษะภาษาอังกฤษ (จำเป็นมากในวิชาชีพบรรณารักษ์)
3. การวางแผนในการพัฒนาบุคลากรให้สามารถปฏิบัติงานได้หลายหน้าที่ ปฏิบัติหน้าที่ทดแทนซึ่งกันและกันได้ มีการหมุนเวียนงาน
                   ไม่ว่าสิ่งใดๆ ในโลกนี้ ล้วนมีการเปลี่ยนแปลงเป็นนิจนิรันดร์ ซึ่งเป็นสิ่งที่เราไม่สามารถหลีกเลี่ยงได้  แต่สามารถตั้งรับได้โดยการ “ยอมรับและปรับตัว” เพื่อความอยู่รอดนั่นเอง และข้อสำคัญที่ท่านอธิการบดีได้เน้นย้ำ คือ “ต้องเปลี่ยนให้เร็วที่สุด” และไม่ว่าความเปลี่ยนแปลงจะเปลี่ยนแปลงไปในทิศทางใด จะดีขึ้นหรือแย่ลง แต่ละความเปลี่ยนแปลงล้วนมีข้อดีและข้อเสียในตัวเอง เช่น บุคลากรยุคเก่า/ยุคใหม่  การบริหารงานองค์กรแบบเก่า/แบบใหม่  วัฒนธรรมองค์กรแบบเก่า/แบบใหม่ เป็นต้น  ซึ่งไม่มีแบบใดที่จะมีความสมบูรณ์แบบในตัวเอง  ฉะนั้น เราควร “เลือก” แล้วนำมา “ปรับใช้” ให้ “เหมาะสม” กับการดำเนินงาน/การดำเนินชีวิตของตนเอง 

One thought on “สำนักหอสมุดกลาง มหาวิทยาลัยศิลปากร ในมุมมองของอธิการบดีมหาวิทยาลัยศิลปากร

  • องค์การใดมีบุคลากรนิสัยไทยๆ มากๆๆ คนเป็นหัวหน้าต้องเหนื่อยและเหนื่อยยิ่งขึ้นเพื่อเข็นองค์กรให้ก้าวหน้า ทันต่อการเปลี่ยนแปลง

Leave a Reply

Tags

blog CONSAL KPI PULINET การจัดการความรู้ การดูแลสุขภาพ การทำงาน การท่องเที่ยว การบริการ การปฏิบัติงานล่วงเวลา การประชาสัมพันธ์ การพัฒนาตนเอง การพัฒนาบุคลากร การลงรายการ การศึกษาดูงาน การอ่าน การเรียนออนไลน์ กิจกรรมสำหรับเด็ก กิจกรรมส่งเสริมการอ่าน กิจกรรมห้องสมุด ความสุข ค่ายห้องสมุด งานบริการ ธรรมะ นวนิยาย นักเขียน บรรณารักษ์ บริการชุมชน ประกันคุณภาพ ภาพถ่าย ภาษาอังกฤษ มหาวิทยาลัยศิลปากร ระบบห้องสมุดอัตโนมัติ วัด วันสำคัญ วารสาร สัมมนา สุขภาพ หนังสือ หนังสือบริจาค หนังสือและการอ่าน หอสมุดพระราชวังสนามจันทร์ ห้องสมุด ห้องสมุด 24 ชั่วโมง อาหาร