ฟายเอยฟาย แต่ไม่ใช่ฟายที่ไปตามเดินถือของให้น้องหมานะครับ ฟายนี้มีประโยชน์กว่าเยอะ ฟายที่ว่าคือ ฟายฟอกซ์ หรือ ไฟร์ฟอกซ์ (Firefox) บางคนเรียกว่า หมาไฟหรือจิ้งจอกไฟมีประวัติมานานพอสมควรในการต่อกรกับเว็บบราวเซอร์ตัวอื่นๆเช่น IE (Internet Explorer), Safari, Opera, Konqueror Firefox หรือชื่อเรียกเต็มๆว่า Mozilla Firefox เป็นเว็บบราวเซอร์ใช้สำหรับเล่น ทำงานและท่องโลกอินเตอร์เน็ต มีพี่น้องคลานตามกันมาหลายตัวจากพ่อแม่เดียวกันคือ Mozilla เช่น ฟล็อก (Flock) ซึ่งเป็นเว็บบราวเซอร์สำหรับชุมชนเครือข่ายออนไลน์ และเว็บบราวเซอร์ตัวอื่นๆอีกมากมายจาก Mozilla และนอกจากนี้ Firefox ยังมีชุมชนที่ได้สร้างและพัฒนาออปชันเพื่อช่วยในการเล่น ทำงานและท่องโลกอินเตอร์เน็ตได้อย่างสนุก จัดการข้อมูลที่ต้องการได้ดังใจ ตอบสนองการใช้งานของผู้ใช้ในหลายรูปแบบ ตั้งแต่การเปลี่ยนตีม (Theme) ของตัวเว็บบราวเซอร์เอง เช่น Eco-Edition เป็น Theme สำหรับเว็บบราวเซอร์ Flock ที่มาพร้อมกับจักรกลค้นหาข้อมูลหรือ Search Engine ที่มีคำหรือข้อมูลเกี่ยวกับเรื่องสิ่งแวดล้อม โลกสีเขียวฝังมาด้วยทำให้ผู้ใช้ค้นหาข้อมูลในเรื่องโลกและสิ่งแวดล้อมได้โดยตรง
เว็บบราวเซอร์เป็นเครื่องมือสำคัญที่มีการใช้มากที่สุดบนโลกอินเตอร์เน็ต ทั้งที่ความจริงการทำงานและการจัดการข้อมูลบนโลกอินเตอร์เน็ตมีอีกหลายช่องทางแต่เว็บบราวเซอร์ก็นำหลายช่องทางนั้นมาทำงานผ่านตัวมันไม่ว่าจะเป็นการเคลื่อนย้ายไฟล์หรือข้อมูลระหว่างเครื่องคอมพิวเตอร์หรือข้ามโลก จนถึงการจัดการเล่นสื่อต่างๆ เช่นหนัง เพลง และอื่นๆ ผ่านเว็บบราวเซอร์ โดยที่ต้องมี Add-ons และ Plug-ins มาต่อเติมเชื่อมกับเว็บบราวเซอร์ เพื่อช่วยในการเล่นสื่อนั้นๆ เช่นผมชอบเพลง I’m yours เมื่อลองค้นหาผ่าน Google เราก็จะเจอเว็บไซต์ที่แสดงชื่อเพลงจากการค้นหาเป็นวีดีโอหรือเพลงจาก Youtube แต่เมื่อเราต้องการจะเล่นเพลงนั้นเราก็ต้องคลิกเข้าไปที่ Youtube หรือเลือกเว็บอื่นๆที่มีเพล ง I’m yours ไว้บริการ และเว็บไซต์นั้นๆอาจต้องใช้โปรแกรมในการเปิดเพลงที่แตกต่างกันไป ซึ่งต้องไปเสาะหาหรือเว็บไซต๋นั้นจะแนะนำโดยปะลิงค์ไว้ในหน้าเว็บไซต์หรือเว็บบราวเซอร์จะบอกและลิงค์ไปที่โปรแกรมที่จะใช้ในการเล่นเพลงอย่างอัตโนมัติ ส่วนใน Firefox นั้นมีการลิงค์ไปยังโปรแกรมที่ต้องใช้ในการเปิดหรือเล่นไฟล์นั้นและเพียงตามขั้นตอนการติดตั้งก็จะสามารถเปิดไฟล์นั้นที่ต้องการได้
plug-in และ add-on ที่ Firefox มีให้บริการเป็นพันเป็นหมื่นทั้งที่อยู่ที่เว็บไซต์ Firefox.com เอง และเว็บไซต์อื่นๆที่พัฒนาต่อเติมจากบนพื้นฐาน Firefox หรือจับมือร่วมกับ Firefox เช่น Google , YouTube และอื่นๆ เพื่อทำให้ Firefox สามารถเข้าถึงและทำงานกับข้อมูลได้อย่างรวดเร็ว และตรงกับข้อมูลที่ต้องการ และเรียกหาโปรแกรมที่จะจัดการข้อมูลนั้นได้อย่างถูกต้อง อย่างกรณี YouTube นั้น ก็มี add-on ที่ชื่อ GoogleTube ซึ่งเมื่อติดตั้งแล้วหลังจาก Restart (เปิดปิด) Firefox แล้วลองค้นหาเพลงหรือหนังจาก Google แล้วถ้าเพลงหรือหนังนั้นลิงค์ไปที่ YouTube เราก็จะเห็นสัญลักษณ์ YouTube ต่อจากที่ลิงค์ที่จะไปที่ YouTube และเราก็เพียงแต่คลิกบนสัญลักษณ์นั้นก็จะขึ้นหน้าต่างเล็กๆที่จะเล่นเพลงหรือหนัง ณ ตรงหน้าเว็บที่แสดงผลการค้นหาจาก Google นั้นเลยโดยไม่ต้องคลิกลิงค์ไปยังหน้าเว็บ YouTube เลย
Add-ons, Plug-ins และ Extension และอื่นๆของ Firefox มีให้เลือกมากมายแบ่งเป็นกลุ่มต่างๆ ในหลายด้าน เช่น Social & Communication, Download Management , Web Development และอื่นๆ โดยเข้าดูได้จากลิงค์ https://addons.mozilla.org/en-US/firefox/ เมื่อเจอ add-ons ใดน่าสนใจก็คลิกที่ปุ่ม Add to Firefox รอจนมันขึ้นให้ Restart Firefox ก็เป็นอันเสร็จการติดตั้งซึ่งไม่น่ายากสำหรับผู้ใช้แต่อย่างไรเพียง ลองมาทดลองเล่นเพื่อช่วยกันค้นหาโปรแกรมเสริมการใช้อินเตอร์บน Firefox สำหรับหรือที่จะนำมาประยุกต์ปรับใช้กับระบบงานหรือการให้บริการของห้องสมุด เพื่อความเหมาะสมในการให้บริการหรือเป็นแนวทางในการสร้างและพัฒนา Services ต่างๆ ให้กับเครือข่ายห้องสมุดต่อไป อย่างเช่นบริการหรือ Service ที่เคยยกตัวอย่างคือ LibX ที่เป็น plug-in ที่จะเป็นรูปแบบช่องใส่ข้อมูลที่ต้องการค้นหา Search bar บน Firefox และมีเวอร์ชันสำหรับ IE ด้วย LibX ใช้สำหรับการค้นหาหนังสือโดยใส่ข้อมูลลงในช่องของ Plug-in แล้วสามารถกดปุ่มให้ค้นหาหนังสือโดยไม่ต้องไปที่หน้าเว็บไซต์ของห้องสมุดที่ให้บริการนั้นแต่อย่างใด ตัวอย่างห้องสมุดที่ให้บริการ LibX เช่น K-State Library , Duke Library , และ University of Michigan เป็นต้น งานบริการอื่นๆที่คิดว่าน่าจะใช้ตัวช่วยจากเว็บบราวเซอร์ไม่ว่าจะเป็น Firefox, IE หรือ บราวเซอร์ตัวอื่นๆก็ลองเสนอแนะ คิด บอกกันหน่อยนะครับ แล้วจะได้หามาทดลองดูกันเพื่อจะได้ช่วยกันดูทิศทางและแนวทางในการพัฒนาบริการของห้องสมุดต่อไป
TaKiatShi เอง