ตาขี้เกียจ

คำ ” ขี้เกียจ ”  มักจะได้ยินเสมอว่า ขี้เกียจทำงาน ขี้เกียจเดิน ขี้เกียจ…สาระพัด  บางคนคงไม่เคยได้ยิน หรือรู้ว่าตาคนเราก็ขี้เกียจเป็นเหมือนกัน  ลองดูซิว่า เราเป็นอย่างนี้หรือไม่  ถ้ามีอาการ ผิดปกติ ต้องไปหาตัวช่วย แล้วล่ะ  คงไม่พ้นคุณหมอแน่  วันนี้ จึงขอนำเรื่องตาขี้เกียจมาให้รู้กันดีกว่านะ
ตาขี้เกียจคืออะไร?
ตาขี้เกียจ คือภาวะที่ตาข้างหนึ่งมีการมองเห็นแย่กว่าตาอีกข้างหนึ่งเป็นผลจากการพัฒนาของสายตาผิดปกติในวัยเด็ก                                                                                                        สาเหตุ อาจจะเกิดจากตาเข  ต้อกระจก  หนังตาตก  หรือสายตา 2 ข้างแตกต่างกันมากเนื่องจากสายตายาว สั้น หรือเอียงมากๆ หรือโรคอื่นๆ ที่ทำให้การรับภาพจากตาส่งไปยังสมองไม่ชัดเจน สาเหตุส่วนใหญ่จะเกิดจากตาเข  รองลงมาเป็นสายตาสองข้างไม่เท่ากันและความขุ่นของตาตามลำดับ             สายตาขี้เกียจอาจจะเป็นในตาเดียวหรือ 2 ตาก็ได้แต่ส่วนใหญ่จะเป็นตาเดียว
การรักษา
การรักษาตาที่มีภาวะสายตาขี้เกียจ เป็นการกระตุ้นการส่งสัญญาณประสาทไปยังศูนย์การมองเห็นในสมอง จะได้ผลต้องทำในช่วงวัยเด็กที่กำลังมีการพัฒนาของระบบการมองเห็น ไม่เกิน 8-10 ขวบ โดย     มีขั้นตอนการรักษาภาวะ สายตาขี้เกียจ ดังนี้
1.กำจัดสาเหตุที่บังการมองเห็น เช่นต้อกระจก หนังตาตก เพื่อให้ตาข้างนั้นมองเห็นภาพชัด ที่สุด  แต่หากมีตาเขจำเป็นจะต้องใช้วิธีการปิดตา ก่อนการผ่าตัดกล้ามเนื้อตา
2.แก้ไขภาวะสายตาผิดปกติ โดยหยอดยาเพื่อลดการเพ่งของสายตาก่อนดัดเเว่น   อาจจะแก้ไข โดยใช้แว่นสายตาหรือเลนส์สัมผัส       แว่นตาที่เหมาะสมควรใช้ polycarbonate lenses เนื่องจาก บาง เบาและปลอดภัยกว่า พลาสติกหรือ แก้ว โดยเฉพาะอย่างยิ่งแก้วไม่ควรใช้ในเด็ก
3.ในกรณีที่มีสายตาขี้เกียจตาเดียวหรือ 2 ตาไม่เท่ากัน จะรักษาโดยกระตุ้นให้ใช้ตาข้างที่เสีย ใช้งาน โดยจำกัดการใช้ตาดีส่วนใหญ่ใช้วิธีการปิดตา
มีวิธีการป้องกันอย่างไร
ภาวะสายตาขี้เกียจ จะก่อให้เกิดการสูญเสียของสายตาน้อยหากสามารถตรวจพบและรักษาได้เร็ว โดยทั่วไปเด็กไม่สามารถบอกได้เมื่อมีปัญหาสายตาและผู้ปกครองก็ตรวจได้ยาก ดังนั้นการตรวจคัดกรองสายตาจึงจำเป็นเพื่อจะได้ตรวจพบได้เร็ว เริ่มตั้งแต่ช่วงเด็กแรกคลอด จนกระทั่งวัยก่อนเข้าเรียน ในวัยเด็กเล็กจักษุแพทย์อาจจะใช้เทคนิคการตรวจเพื่อหาตาเข ส่องไฟเข้าตาเพื่อดูแสงสะท้อนจากจอประสาทตาว่ามีความขุ่นมัวในลูกตาหรือไม่ ส่วนการตรวจคัดกรองสายตาควรจะทำเมื่ออายุ 3 ขวบ

โดย : คณะอนุกรรมการวิชาการ ศูนย์ดวงตาสภากาชาดไทย