เรื่องเกิดวังปารุสก์ นิพนธ์โดยพระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าจุลจักรพงษ์ เป็นหนังสือชีวประวัติของพระองค์ มีเนื้อหาที่สอดแทรกเกร็ดประวัติศาสตร์ตลอดจนขนบธรรมเนียมประเพณีต่าง ๆ
ทรงเล่าถึงสภาพชีวิตภายในราชสำนักตั้งแต่ พ.ศ. 2450-2492 ซึ่งเป็นเรื่องเกี่ยวกับการเมือง ไทยในปลายรัชกาลที่ 5 ถึง รัชกาลที่ 9 รวมทั้งกล่าวถึงสภาพภูมิประเทศ การศึกษาและพระศาสนา ตลอดจนพระราชพิธี พระราชวงศ์และประเพณีต่าง ๆ ของประเทศอื่น ๆ ในทวีปยุโรปและที่สำคัญยิ่งคือ การเป็นผู้จัดการแข่งรถ ซึ่งสร้างชื่อเสียงและเกียรติยศมาสู่ประเทศไทย
แม้จะมีพระปรารภว่ามิได้โปรดจะเขียนเพื่อสื่อ “นัยยะ” อะไร(ข้อความในส่วนนี้สามารถอ่านได้ในคำนำภาคภาษาไทย) แต่ก็เป็นที่เข้าใจได้ว่าทรงต้องการถามถึงความชอบธรรมของพระองค์ที่จะได้รับตำแหน่งอันสูงสุดของพระบรมราชวงศ์
เนื้อหาตลอดทั้งเรื่องได้ทรงแสดงให้เห็นถึง “การยอมรับ” ของพระบรมราชวงศ์ที่มีต่อพระองค์ ความใกล้ชิดกับพระมหากษัตริย์ไทย 5 พระองค์ ถึงขั้นได้เป็นผู้แทนพระองค์รัชกาลที่ 7 ในการพระราชพิธีของราชสำนักยุโรป แต่เนื่องจาก “เชื้อชาติ” ของพระองค์ กับสายของสมเด็จพระบรมราชชนกในรัชกาลที่8-9 นั้นแตกต่างกันอย่างสิ้นเชิง แม้จะเป็นพระราชวงศ์ แต่หม่อมมารดาเป็นต่างชาติ ขณะที่สมเด็จพระบรมราชชนนีในรัชกาลที่ 8-9 เป็นคนไทย ในข้อนี้ย่อมเป็นเรื่องสำคัญที่คณะผู้มีหน้าที่กราบทูลเชิญพระราชวงศ์ขึ้นครองราชย์ต่อจากรัชกาลที่ 7
ท่านใดสนใจหาอ่านได้ในหอสมุดฯ (DS 570.6 จ7)