ปฏิทินล้านปีกับปีค.ศ.19xx-20xx
ช่วงนี้ใกล้ถึงงานวันหม่อมหลวงปิ่น มาลากุล ที่จะจัดขึ้นในวันที่ 24 ตุลาคม 2561 ซึ่งในปีนี้จะมีกิจกรรมการเยี่ยมชมห้องอนุสรณ์ศาสตราจารย์ หม่อมหลวงปิ่น มากลากุล ซึ่งตั้งอยู่ ณ ฝ่ายโสตทัศนศึกษา ชั้น 4 หอสมุดพระราชวังสนามจันทร์ กิจกรรมประกอบไปด้วยนิทรรศการ การจำลองระบบห้องสมุดเสียง การเยี่ยมชมห้องอนุสรณ์ และที่ขาดไม่ได้คือ ปฏิทินล้านปี (ปฏิทินสุริยคติ ระบบจูเลียน และเกรกอเรียน) ซึ่งมีเพียง 3 ปฏิทินในโลก
ปฏิทินล้านปี เป็นคำที่อาจารย์สิงโต ปุกหุต เป็นผู้เรียก ประดิษฐ์คิดค้นโดย ศาสตราจารย์หม่อมหลวงปิ่น มาลากุล ขณะเป็นนิสิตชั้นปีที่ 3 มหาวิทยาลัยอ๊อกฟอร์ด สำหรับใช้ในการหาวัน (วันอาทิตย์-วันเสาร์) และวันที่ ซึ่งอาจเป็นวันเกิดหรือวันสำคัญทางประวัติศาสตร์ โดยท่านได้จัดทำปฏิทินต้นแบบซึ่งทำด้วยกระดาษแข็ง ต่อมาขณะท่านดำรงตำแหน่งรัฐมนตรีว่าการกระทรวงศึกษาธิการ ได้ให้ช่างไม้ในกองอุปกรณ์การศึกษากรมวิชาการ ขยายต้นแบบโดยใช้ไม้อัดขนาดใหญ่ ขนาด 4×7 ฟุต ประกอบด้วยไม้ 7 ชิ้น ปัจจุบันจัดแสดงอยู่ที่ท้องฟ้าจำลองกรุงเทพ และอาคารหม่อมหลวงปิ่น มาลากุล (ชั้น 4) หอสมุดพระราชวังสนามจันทร์ มหาวิทยาลัยศิลปากร
(สรุปความจากคุณกาญจนา สุคนธมณี อดีตหัวหน้าหอสมุดพระราชวังสนามจันทร์ ซึ่งเรียบเรียงจากบทความที่เขียนโดย อาจารย์สิงโต ปุกหุต)
ในการคำนวณวันของปฏิทินล้านปีนั้น ตั้งแต่ผู้เขียนรู้จักปฏิทินนี้ ก็พบว่ามีการแสดงตัวอย่างการใช้งานปฏิทินติดไว้ด้านข้างของปฏิทินอยู่แล้ว โดยเป็นตัวอย่างการคำนวณปีพ.ศ. 2411 (ค.ศ. 1868) จนเมื่อได้มาปฏิบัติงานที่ฝ่ายโสตทัศนศึกษา ก็มักจะมีผู้ใช้บริการมาถามวิธีการใช้อยู่เนืองๆ โดยปัญหาที่พบคือ ผู้ถามมักเป็นผู้ที่เกิดปีพ.ศ. 2500 ขึ้นไป หรือปีค.ศ. 19xx แต่ตัวอย่างที่แสดงไว้เป็นปีค.ศ. 1868 ทำให้สนใจหันมาศึกษาวิธีการใช้ของปีที่แตกต่างจากตัวอย่าง ซึ่งดูแล้วก็ไม่ได้ยากแต่อย่างใด
จนมาถึงในช่วงปี สองปีที่ผ่านมานี้ ที่พบว่าผู้ใช้บริการซึ่่งเป็นนักศึกษาชั้นปีที่ 1 เกิดปีพ.ศ. 2543 (ค.ศ. 2000) มักจะมาถามว่าทำอย่างไร เพราะดูตัวอย่างที่แสดงไว้ก็ไม่สามารถทำได้ อันนี้หมายรวมถึงตัวผู้เขียนด้วยเช่นกันที่ไม่ทราบว่าจะคำนวณอย่างไร (โดยส่วนตัวมีความเข้าใจเฉพาะปี 19xx ลงไป) จึงได้มาลองทดสอบและใช้งานจนค่อนข้างแน่ใจว่า น่าจะเป็นวิธีการคำนวณที่ถูกต้อง จึงได้จัดทำวิธีการใช้ปฏิทินล้านปีในช่วงปี ค.ศ. 1900-1999 และปีค.ศ. 2000-2099 เพื่อให้ผู้ใช้บริการสามารถทดลองใช้งานได้ด้วยตนเอง