การเปลี่ยนแปลง
สภาพการทำงานของบุคลากรต้องเผชิญกับการเปลี่ยนแปลงที่เกิดจากหลากหลายสาเหตุ เช่น ความรู้วิทยาการที่เพิ่มมากขึ้น เทคโนโลยีที่เจริญก้าวหน้าพัฒนาจากเดิมมากส่งผลให้อุปกรณ์ เครื่องมือ เครื่องใช้ และระบบงานต้องปรับเปลี่ยนๆ การพัฒนาในด้านการติดต่อสื่อสารโทรคมนาคม คอมพิวเตอร์ และอิเล็กทรอนิกส์ การเดินทาง การขนส่ง ระบบเชื่อมโยงฐานข้อมูลที่สะดวก รวดเร็ว กว้างไกล นอกจากนี้การเปลี่ยนแปลงในระบบเศรษฐกิจ การเงิน และการเมืองยังส่งผลกระทบต่องานในแต่ละหน้าที่งานต้องปรับการรับรู้ทัศนคติต่องาน และพัฒนาตนให้มีทักษะ ความรู้ ความสามารถพร้อมที่จะรับมือกับการเปลี่ยนแปลงได้อย่างราบรื่น
ผลลัพธ์ของการเปลี่ยนแปลง
ผลลัพธ์ต่อส่วนบุคคล 1) รับรู้และตระหนักถึงความจำเป็นและความสำคัญของการเปลี่ยนแปลง 2) เรียนรู้วิธีปรับเปลี่ยนและพัฒนาตนเองให้ทันต่อการเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้น
ผลลัพธ์ต่อกลุ่มงาน/สถาบัน – ปรับปรุง พัฒนา พร้อมที่จะรับมือกับการเปลี่ยนแปลงเพื่อให้สามารถดำเนินการได้อย่างก้าวหน้าและยั่งยืน
😆 การเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นในสิ่งมีชีวิตคือ เกิด เจริญวัย แก่ เจ็บ ตาย สิ่งไม่มีชีวิตย่อมมีการย่อยสลาย เสื่อม ช้าหรือเร็วแล้วแต่ชนิด เหล่านี้เป็นการเปลี่ยนแปลงของธรรมชาติที่เกิดขึ้น องค์กรก็เช่นเดียวกับสิ่งมีชีวิตที่จำเป็นต้องมีการเปลี่ยนแปลงและปรับตัวเพื่อความอยู่รอดอยู่ ตลอดเวลา ในองค์กรจะพบวงจรชีวิตที่คล้ายกับวงจรชีวิตของคน ทั้งนี้เพราะคนเป็นส่วนประกอบที่สำคัญขององค์กร เนื่องจากบุคลากรในทุกระดับขององค์กรจะต้องผ่านการปรับเปลี่ยน เข้า ออก โยกย้าย
😎 เมื่อมีการเปลี่ยนแปลงก็ย่อมต้องมีแรงต้านหรือการต่อต้านการเปลี่ยนแปลงเกิดขึ้น ซึ่งแรงต้านเป็นธรรมชาติและเป็นสภาวะที่ดีเป็นภาพบวก
รูปแบบของแรงต้าน
1. เปิดเผยและทันทีทันใด – การบ่น ตำหนิ ร้องทุกข์ เกิดกิจกรรมเชิงต่อต้าน
2. เป็นนัยให้รู้และค่อยเป็นค่อยไป – การสูญเสียความจงรักภักดี และแรงใจในการทำงาน – มีอัตราเพิ่มความบกพร่องและข้อผิดพลาดในการทำงาน – มีอัตราการลา-ขาดงานเพิ่มมากขึ้น – ปฏิกิริยาจากแหล่งต่างๆ อาจเกิดขึ้นในลักษณะการแทรกซึม ทำให้การเชื่อมโยงต้นเหตุและผลลัพธ์ทำได้ยาก เพราะไม่ชัดเจน
แหล่งที่มาของแรงต้านการเปลี่ยนแปลง
1. ส่วนบุคคล – กลัวสิ่งที่ไม่รู้ – เลือกรับรู้ข้อมูล ข่าวสาร และเหตุการณ์ – กลัวผลกระทบทางลบ ต่อสภาพทางเศรษฐกิจ ต่อความมั่งคงในหน้าที่การงานและสถานภาพทางสังคม – นิสัยไม่ชอบการเปลี่ยนแปลง ยึดติดกับความสำเร็จในอดีต
2. ส่วนองค์กร – ลักษณะของโครงสร้างที่ปรับเปลี่ยนยาก – ลักษณะของกลุ่มที่เคยชินกับพฤติกรรมต่างๆ – การเปลี่ยนแปลงได้เฉพาะบางสิ่ง บางจุด – เกิดภาวะคุกคามต่อวิธีกระจายทรัพยากรที่เปลี่ยนไป เช่น ความสัมพันธ์และฐานอำนาจที่มีอยู่เดิม, ความเชี่ยวชาญหรือทักษะในงานปัจจุบันที่ต้องปรับเปลี่ยน
การลดการต่อต้าน (Dealing with resistance)
ในการลดการต่อต้านการเปลี่ยนแปลงนั้น มีกลยุทธ์อยู่ 6 ประการ ที่สามารถเลือกใช้ได้ตามความเหมาะสม ได้แก่
1. ให้การศึกษาและใช้การสื่อความหมาย (Education and communicating) การสื่อความหมายช่วยให้พนักงาน เข้าใจถึงเหตุผล ที่ต้องมีการเปลี่ยนแปลง ทำให้ลดการต่อต้านลง
2. การมีส่วนร่วม (Participation) เป็น เรื่องยากที่คนซึ่งมีส่วนร่วมตัดสินใจให้มีการเปลี่ยนแปลงจะออกมาต่อต้านต่อ สิ่งที่ตนทำ ดังนั้นก่อนทำการเปลี่ยนแปลง ใด ๆ ต้องเชิญคนที่เห็นว่าต่อต้านให้เข้ามาอยู่ในกระบวนการตัดสินใจ นอกจากนี้ถ้าผู้นั้นมีความเชี่ยวชาญ และได้ใช้ความสามารถดังกล่าวเข้าร่วม ในฐานะบุคคลสำคัญของงานด้วยแล้ว
3. การให้ความช่วยเหลือสนับสนุนต่าง ๆ (Facilitation and support) ผู้นำการเปลี่ยนแปลงอาจหยิบยื่นความช่วยเหลือให้ เพื่อลดการต่อต้านให้น้อยลง เช่น กรณีพนักงานรู้สึกกลัวและมีความกระวนกระวายใจต่อการเปลี่ยนแปลงสูง ควรจัดให้มีบริการให้คำปรึกษา และการบำบัดช่วยเหลือ ให้การฝึกอบรมใหม่ ให้ศึกษาดูงานเพื่อปรับตัว เป็นต้น
4. ใช้การเจรจาต่อรอง (Negotiation) เป็นอีกวิธีหนึ่งที่ผู้นำการเปลี่ยนแปลง สามารถใช้การแลกเปลี่ยนระหว่างสิ่งที่มีค่ากับการไม่ต่อต้าน เช่น การให้รางวัลตอบแทน เป็นต้น แต่ข้อเสียคือ สิ้นเปลือง ไม่ยุติธรรม คนอื่นใช้
5. การใช้กลวิธีปรุงแต่งข้อเท็จจริงและการดึงมาเป็นพวก (Manipulation and co-optation) การใช้กลวิธีนี้ ได้แก่ การปรุงแต่งข้อเท็จจริงให้น่าสนใจเชื่อตาม จนลดการต่อต้านลง ส่วนการดึงเข้ามาเป็นพวก (Co-optation) เป็นวิธีดึงดูดใจและให้มีส่วนร่วมด้วยวิธีการ เช่น อาจซื้อ (Buy off) ผู้นำที่ต่อต้านการเปลี่ยนแปลงด้วยการให้ผลตอบแทนพิเศษ
6. ใช้การข่มขู่บังคับ (Coercion) ต่อผู้ที่ต่อต้าน เช่น ขู่ว่าจะย้าย จะไม่ได้รับการส่งเสริมความก้าวหน้า จะถูกประเมินผลงานให้ต่ำลง หรือจะระบุด้านลบในหนังสือรับรอง เป็นต้น วิธีนี้ควรหลีกเลี่ยงและใช้เป็นวิธีสุดท้ายเมื่อใช้วิธีอื่นหมดแล้วแต่ไม่ ได้ผล
แหล่งอ้างอิง : วิชาการบริหารการเปลี่ยนแปลง (Change Management) จากการอบรมหลักสูตรออนไลน์ ของสำนักงานคณะกรรมการข้าราชการพลเรือน)
การเปลี่ยนแปลงและการพัฒนาองค์การ (Organizational Change and Development) ออนไลน์เข้าถึงได้จาก : https://www.novabizz.com/NovaAce/Behavior/organizations-change.htm