คำศัพท์เกี่ยวกับพระราชพิธีพระบรมศพ ในหลวงรัชกาลที่ 9
ประเทศไทยและปวงพสกนิกรไทยเราต้องพบกับความสูญเสียและความเศร้าโศกครั้งยิ่งใหญ่ที่สุดอีกครั้งหนึ่งในชีวิต นับแต่วันที่ พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช หรือ “ในหลวงรัชกาลที่ 9” พระมหากษัตริย์ผู้ยิ่งใหญ่ผู้เปี่ยมด้วยพระมหากรุณาธิคุณอันหาที่สุดมิได้ พระผู้สถิตย์อยู่ในดวงใจของปวงชนชาวไทยตลอดมา ได้เสด็จสวรรคตสู่สวรรคาลัย เมื่อวันพฤหัสบดีที่ 13 ตุลาคม พุทธศักราช 2559 (ร.ศ. 234) หลังจากอัญเชิญพระบรมศพมาสู่พระบรมมหาราชวัง ณ พระที่นั่งดุสิตมหาปราสาท เพื่อประกอบพระราชพิธีพระบรมศพเพื่อบำเพ็ญพระราชกุศล หากเราติดตามข่าวตั้งแต่แรกเป็นต้นมาเราจะได้ยิน ได้ฟัง หรือได้อ่านหมายกำหนดการจากทางสำนักพระราชวังที่ออกมาแจ้งยังสื่อต่างๆในเรื่องเกี่ยวกับพิธีบำเพ็ญพระราชกุศลในวาระต่างๆ เช่น บำเพ็ญพระราชกุศล สัตตมวาร ปัณรสมวาร ปัญญาสมวาร และสตมวาร (หากใช้กับคนธรรมดาสามัญก็หมายถึงการทำบุญครบ 7 วัน, 15 วัน, 50 วัน และ 100 วันนั่นเอง) ซึ่งคำศัพท์ที่ใช้ในพระราชพิธีพระบรมศพนี้ออกจะฟังดูแปลกๆและอ่านออกเสียงยากแก่การจดจำสักหน่อย เพราะเป็นคำที่มาจากภาษาบาลี จึงต้องมีการแปลความหมายและการอ่านสะกดคำให้ถูกต้อง เริ่มจาก
สัตตมวาร อ่านว่า สัด-ตะ-มะ-วาน แปลว่า วันที่ 7 คือวันที่ครบ 7 วันหลังสวรรคตของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 9 ตรงกับวันที่ 19 ตุลาคม พ.ศ. 2559
ปัณรสมวาร อ่านว่า ปัน-นะ-ระ-สะ-มะ-วาน แปลว่า วันที่ 15 คือวันที่ครบ 15 วันหลังสวรรคตของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 9 ตรงกับวันที่ 27 ตุลาคม พ.ศ. 2559
ปัญญาสมวาร อ่านว่า ปัน-ยา-สะ-มะ-วาน แปลว่า วันที่ 50 คือวันที่ครบ 50 วันหลังสวรรคตของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 9 ตรงกับวันที่ 1 ธันวาคม พ.ศ. 2559
สตมวาร อ่านว่า สะ-ตะ-มะ-วาน แปลว่า วันที่ 100 คือวันที่ครบ 100 วันหลังสวรรคตของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 9 ตรงกับวันที่ 20 มกราคม พ.ศ. 2559
พอดีไปอ่านเจอเรื่องที่เกี่ยวกับเรื่องนี้ในหนังสือพิมพ์ข่าวทหารบก ฉบับปีที่ 26 ฉบับที่ 3 เดือนพฤศจิกายน 2559 และในเว็บไซต์ข่าวของโพสต์ทูเดย์ค่ะจึงขอนำมาเผยแพร่ต่อค่ะ
ในการประกอบพิธีบำเพ็ญกุศลในวาระครบรอบวันสวรรคตเพื่อถวายเป็นพระราชกุศลแด่พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช ตามที่กล่าวมานั้นหน่วยงานราชการต่างๆก็ได้จัดพิธีนี้เช่นกัน เพื่อให้ข้าราชการและประชาชนได้มีส่วนร่วมเพื่อน้อมถวายอุทิศแด่พระองค์ท่านอันเป็นที่รักยิ่งของเรา เหมือนที่มหาวิทยาลัยของเราก็มีพิธีดังกล่าวนี้เช่นเดียวกัน
One thought on “คำศัพท์เกี่ยวกับพระราชพิธีพระบรมศพ ในหลวงรัชกาลที่ 9”
Leave a Reply
You must be logged in to post a comment.
ขออนุญาตเพิ่มให้นะคะพี่ จะได้เห็นรากคำและคำอื่นๆด้วย
0 = สูญญ / สูญ
1 = เอก
2 = โท / ทฺวิ
3 = ตรี / ไตร / ติ
4 = จตุ / จัตวา
5 = ปัญจ / เบญจ
6 = ฉะ
7 = สัตตะ / สัปต
8 = อัฎฐ
9 = นว / นพ
10 = ทศ
11 = เอกาทศ
12 = ทวาทศ / พารส
13 =เตรส
14 = จุททท
15 = ปัณณรส
16 = โสฬส
17 = สตรส
18 = อัฏฐารส
19 = เอกูนวีสติ
20 = วีสะ
30 = ตึงส,ตึสติ
40 = จัตตาฬีส
50 = ปัญญาส / ปณณาส
60 = สฏฺฐี
70 = สัตตติ
80 = อสีติ
90 = นวติ
100 = สต
1,000 = สหัสสัง
10,000 = ทสสหัสสัง
100,000 สตสหัสสัง / ลักขัง
1,000,000 = ทสสตสหัสสัง
10,000,000 = โกฏิ