ประวัติความเป็นมาของ "ห้องสมุดเสียง"
งานเปิดบ้านหอสมุดพระราชวังสนามจันทร์ LIBRARY’S STEP ที่จัดขึ้นในวันที่ 29-31 สิงหาคม 2559 ซึ่งตัวดิฉันได้ร่วมเป็นคณะทำงานฯ กิจกรรมท่ี่ดิฉันรับผิดชอบ คือ นำชมวิวัฒนาการห้องสมุดอดีตสู่ปัจจุบัน และบรรยายการใช้งานอุปกรณ์ห้องสมุดในอดีต เปิดโอกาสให้ผู้เข้าร่วมงานได้สัมผัสอุปกรณ์โสตทัศนศึกษาในอดีต ดิฉันจึงได้มีโอกาสได้เห็นอุปกรณ์โสตที่ให้บริการในอดีตซึ่งบางส่วนปัจจุบันยังคงเก็บรักษาไว้เป็นอย่างดี ทำให้อยากรู้ประวัติ ความเป็นมาของห้องสมุดว่า เป็นมาอย่างไร
ในอดีตหอสมุดพระราชวังสนามจันทร์ มีชื่อว่า แผนกห้องสมุด ห้องสมุดเสียง และโสตทัศน์ ซึ่งในสมัยก่อนห้องสมุดมีให้บริการคือห้องสมุดเสียง
ห้องสมุดเสียง คือ สถานที่เก็บรักษาวัสดุรวบรวมเสียงต่าง ๆ ที่ได้บันทึกลงแถบเสียง โดยจัดแยกเป็นหมวดหมู่ ตามประเภทของรายการ บรรจุไว้ในตู้เก็บ พร้อมทั้งรายละเอียดของแถบเสียงแต่ละม้วนคล้ายกับการจัดเก็บหนังสือในห้องสมุด ถ้าเราต้องการแถบเสียงเรื่องใด เราก็สามารถกดปุ่มแสดงความต้องการ แล้วเราก็จะได้รับฟังเสียงที่เราต้องการฟัง พร้อมทั้งรายละเอียดเกี่ยวกับเสียงนั้น ๆ ในทันที ห้องสมุดเสียงของเราเป็นห้องสมุดเสียงแห่งแรกของประเทศไทย เป็นความคิดริเริ่ม ของ ท่านศาสตราจารย์ หม่อมหลวงปิ่น มาลากุล ผู้ก่อตั้งวิทยาลัยทับแก้ว หรือวิทยาเขตพระราชวังสนามจันทร์แห่งนี้ ท่านเป็นครู เป็นนักการศึกษา ที่ต้องการนำเทคโนโลยีล่าสุดมาใช้เป็นเครื่องมือในการถ่ายทอด และสืบสานวัฒนธรรม ในขณะที่ท่านดำรงตำแหน่งอธิการบดีมหาวิทยาลัยศิลปากร
“ห้องสมุดเสียง” จึงได้เกิดขึ้นพร้อมกับมหาวิทยาลัยศิลปากร ณ บริเวณพระราชวังสนามจันทร์ จังหวัดนครปฐม อันที่จริงท่านได้มีความคิดในเรื่องนี้ก่อนที่จะมารับตำแหน่งอธิการบดีมหาวิทยาลัยศิลปากร และเพิ่งมีโอกาสได้ทดลองทำความคิดของท่านให้เป็นรูปธรรม ท่านได้สะสมแถบบันทึกเสียงที่มีคุณค่าทางประวัติศาสตร์เอาไว้จำนวนหนึ่ง ซึ่งประกอบด้วย พระราชดำรัสของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว, สุนทรพจน์และปาฐกถาของบุคคลสำคัญในระดับนานาชาติเท่าที่จะหามาได้ โดยติดต่อขอความร่วมมือจากรัฐมนตรีจากรัฐมนตรีว่าการกระทรวงศึกษาธิการของมิตรประเทศ และเอกอัครราชทูตของประเทศต่าง ๆ และท่านได้นำสิ่งต่าง ๆ เหล่านี้มาเก็บไว้ในห้องสมุดเสียงแห่งนี้