หนังสือเพื่อการแบ่งปัน
กิจกรรมที่ฝ่ายวิเคราะห์ฯ หอสมุดพระราชวังสนามจันทร์ ทำมาตลอด คือ การบริจาคหนังสือต่อ โดยฝ่ายวิเคราะห์ฯ เล็งเห็นว่า ในแต่ละปีหอสมุดพระราชวังสนามจันทร์ของเรานั้น ได้รับบริจาคหนังสือจากผู้ใช้บริการเป็นจำนวนมาก โดยหนังสือบางส่วนหอสมุดฯ ได้คัดเลือกนำออกบริการให้แก่ผู้ใช้บริการ ภายในหอสมุดพระราชวังสนามจันทร์ และจะมีหนังสือบางส่วนที่ไม้ได้ออกบริการ ด้วยเหตผล เช่น 1) หนังสือที่บริจาคมาทีจำนวนหลายฉบับ หอสมุดฯ จะจัดเก็บไว้ 3-5 ฉบับ ส่วนที่เหลือก็จะเก็บในกล่องไว้ หรือ 2) หนังสือบางเล่มที่รับมาเนื้อหาไม่ตรงกับสาขาวิชาที่เปิดสอนในมหาวิทยาลัยศิลปากร เป็นต้น
ในการบริจาคหนังสือต่อ ฝ่ายวิเคราะห์ฯ ได้มีแหล่งหรือเครือข่ายพันธมิตรที่หลากหลาย เช่น 1) การบริจาคหนังสือต่อให้แก่ห้องสมุดในเรือนจำนครปฐม 2) การบริจาคหนังสือต่อให้แก่ห้องสมุดโรงเรียนและห้องสมุดของหน่วยงานที่หอสมุดพระราชวังสนามจันทร์ไปพัฒนาห้องสมุดให้ในโครงการหนึ่งปีหนึ่งแหล่งเรียนรู้ 3) การบริจาคหนังสือต่อให้กับเครือข่ายเพื่อนหนังสือ 4) การบริจาคหนังสือต่อให้กับนักศึกษามหาวิทยาลัยศิลปากรที่ไปออกค่ายอาสาในโรงเรียนต่างๆ 4) การบริจาคหนังสือต่อในงาน “friends of the library” ของศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์การมหาชน) 5) กิจกรรมหนังสือแลกเหรียญของหอสมุดพระราชวังสนามจันทร์ เป็นต้น
ภาพตัวอย่างกิจกรรม Friend of Library VS หนังสือแลกเหรียญ
กิจกรรมหนังสือแลกเหรียญในงานทับแก้ววิชาการครั้งที่ 1 บริเวณด้านหน้าหอสมุดพระราชวังสนามจันทร์ ได้รับความสนใจเป็นอย่างมากเกินความคาดหมาย
งาน “friends of the library” ครั้งที่ 3 ที่ ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์การมหาชน) จัดในระหว่างวันที่ 5-6 สิงหาคม 2557 ณ ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร เป็นครั้งที่ 3 แล้วโดยมีการออกร้านของห้องสมุดศูนย์มานุษยวิทยา สิรินธร และห้องสมุดเครือข่าย อาทิเช่น มหาวิทยาลัยศิลปากร, มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ, มหาวิทยาลัยรังสิต, มหาวิทยาลัยราชภัฏบ้านสมเด็จเจ้าพระยา และห้องสมุดรัฐสภา เป็นต้น มีหนังสือ/วารสารมือสองสำหรับ แจก แลกเปลี่ยน ให้เลือกชมที่น่าสนใจกว่าพันเล่ม กระแสการตอบรับยังคงดีเหมือนเดิม
😆 ทั้งหมดทั้งมวลเป็นไอเดียดีๆ ในการแลกเปลี่ยนหนังสือ มอบหนังสือ มอบโอกาส ระหว่างผู้ให้บริการหนังสือกับคนรักการอ่านหนังสือ ได้แบ่งปันหนังสือกับคนที่รักหนังสือด้วยกัน คนที่ต้องการอ่านหนังสือ
โดย เป็นการนำหนังสือที่ได้รับบริจาค หรือหนังสือฉบับซ้ำในห้องสมุด มาให้คนในชุมชน หรือผู้ที่สนใจหนังสือสามารถนำหนังสือที่ชอบ เอากลับไปบ้าน หรือเลือกหนังสือที่พวกเขาต้องการให้ผู้อื่นอ่านต่อ หรือบางท่านก็เอาไปบริจาคต่อให้กลับโรงเรียนที่ห่างไกล เป็นเหมือนจุดแลกเปลี่ยนหนังสือนั่นเอง เป็นการส่งเสริมนิสัยการรักการอ่านให้กับคนในชุมชน
ในอนาคตหอสมุดพระราชวังสนามจันทร์อาจเป็นตัวกลางในการเป็นจุดแลกเปลี่ยน หนังสือของคนในชุมชนพวกเขาเอาหนังสือที่อ่านแล้วมาวางไว้และเลือกหนังสือ ใหม่ที่ยังไม่ได้อ่านไป
เป็นที่ๆ ที่ให้คนที่สนใจหนังสือมาแลกเปลี่ยนหนังสือกันอ่าน ใครหยิบไปกี่เล่ม ก็เอาหนังสือของตัวเอง มาแลกในจำนวนที่เท่ากัน เช่น หยิบหนังสือไป 1 ก็นำมาแลก 1 เล่ม แต่ถ้าเอาหนังสือมาให้ 5 เล่ม จะรับหนังสืออื่นไปอ่านเพียง 1 เล่ม ก็ไม่ว่ากันค่ะ หอสมุดพระราชวังสนามจันทร์คาดว่า กิจกรรมดีๆ แบบนี้ จะเป็นที่สนใจของบรรดานักอ่านทั้งหลาย 😯
หรือนักอ่านบางท่านอาจมีหนังสือที่อยากแบ่งปันกับเพื่อนนักอ่านด้วยกันโดยนำหนังสือมาเพื่อบริจาคต่อก็ยินดี 😛
บางครั้งบรรดาห้องสมุดทั้งหลายจะพบว่า เมื่อถึงจุดหนึ่งหนังสือที่มีคนมาบริจาคนั้น ประเภทหนังสือที่ออกโดยหน่วยงานราชการ อย่างเช่น รายงานประจำปี รายงานประชุมทางวิชาการ (เก่าๆ) จะเป็นหนังสือที่เรียกว่าเหลือจากที่คัดเลือกแล้ว แต่จากการที่ฝ่ายวิเคราะห์ฯ ได้ทำกิจกรรมการบริจาคหนังสือต่อมาตลอดระยะเวลา 3 ปี พบว่า อย่างน้อยต้องมีหนังสือซักเล่มที่เป็นที่ถูกใจนักอ่าน 😉