เรื่องของระบบห้องสมุดอัตโนมัติ ULibM
ก่อนจะไปรู้จักระบบห้องสมุดอัตโนมัติ ULibM มารู้จักกันก่อนว่าระบบห้องสมุดอัตโมมัติคืออะไร…
ระบบห้องสมุดอัตโนมัติ หรือ Automated Library System หรือ Library Automation System หรือ Library Integrated System เป็นระบบการทำงานของ ห้องสมุด ที่มีการนำเอาอุปกรณ์ประมวลผล ประกอบด้วย ฮาร์ดแวร์ และซอฟต์แวร์ มาใช้เพื่อการจัดการงานของห้องสมุดในลักษณะ ที่มีการทำงานร่วมกัน หรือเชื่อมโยงกันระหว่างระบบงานต่างๆ เช่น งานการทำรายการ งานบริการยืม-คืน งานสืบค้นข้อมูล งานวารสาร เป็นต้น
ระบบห้องสมุดอัตโนมัติ ULibM (Union Library Management) เป็นระบบห้องสมุดที่พัฒนาขึ้นสำหรับห้องสมุดขนาดกลางและขนาดเล็กให้ได้มาตรฐานสากล ในการจัดเก็บและการค้นคืนทรัพยากรสารสนเทศ และสามารถเชื่อมต่อแลกเปลี่ยนข้อมูลกับระบบห้องสมุดอื่นได้ในอนาคต
ระบบห้องสมุดอัตโนมัติ ULibM พัฒนาโดย นายสมพงษ์ เจริญศิริ และ นายสันติภาพ เปลี่ยนโชติ สำนักวิทยบริการ มหาวิทยาลัยมหาสารคาม เป็นโปรแกรมฟรี แต่ไม่ใช่ Open Source โดยจะอนุญาตให้หน่วยงานของรัฐที่ต้องการนำไปใช้ได้ฟรี แต่ต้องผ่านการอบรมการใช้งานโปรแกรมก่อน เป็นระบบที่รองรับมาตรฐาน ISO2709 ทำให้โปรแกรมสามารถที่จะ Import ข้อมูล MARC Record (เช่น xxx.marc, xxx.out เป็นต้น) จากระบบห้องสมุดอัตโนมัติอื่นได้ เช่น INNOPAC, VTLS, หรือ HORIZON เป็นต้น
ที่มาบอกถึงระบบห้องสมุดอัตโนมัตินี้…ก็ไม่ได้จะโฆษณาอะไรให้เจ้าของโปรแกรมนะ…
เพียงแต่ว่าเราๆ ท่านๆ อาจจะยังไม่รู้ว่าบ้านเรา (หอสมุดฯ) ได้นำระบบนี้มาใช้ในการจัดทำฐานข้อมูลเพื่อจัดเก็บข้อมูลต่างๆ อยู่หลายฐานข้อมูล ทั้งนี้ก็เพื่อให้ข้อมูลที่จัดเก็บนั้นเป็นไปตามมาตรฐาน ISO2709 จะได้นำเข้า/ถ่ายโอนข้อมูลได้ง่าย
ฐานข้อมูลบ้านเราที่ใช้ระบบห้องสมุดนี้จัดการ ได้แก่
1) ฐานข้อมูลดรรชนีวารสารภาษาไทย (นำมาจัดเก็บข้อมูลดรรชนีวารสารภาษาไทยแทนโปรแกรม ISIS For Windows) แต่ปัจจุบันเปลี่ยนไปจัดเก็บรวมไว้กับข้อมูลในระบบห้องสมุดอัตโนมัติ INNOPAC แล้ว
2) ฐานข้อมูลภาคตะวันตก สำหรับจัดเก็บข้อมูลบรรณานุกรมหนังสือ โสตทัศนวัสดุ ที่เกี่ยวข้องกับ 8 จังหวัดในภาคตะวันตก
3) ฐานข้อมูลกฤตภาคภาคตะวันตก เพื่อให้บริการข่าวสาร (กฤตภาค) และบทความในด้านต่างๆ ที่เกี่ยวข้องกับ 8 จังหวัดในภาคตะวันตก
4) ฐานข้อมูล SU eBook ซึ่งรวบรวม e-Book จากฐานข้อมูลต่างๆ ที่สำนักหอสมุดกลาง มหาวิทยาลัยศิลปากรบอกรับ เช่น ฐานข้อมูล ebrary, Cambridge Book Online, Gale Virtual Reference, Thai Academic eBooks (2ebook) เพื่อให้สามารถเข้าใช้งาน e-Book จากฐานข้อมูลต่างๆ ได้ภายในการสืบค้นเพียงครั้งเดียว
นอกจากการจัดเก็บข้อมูลบรรณานุกรมแล้ว โปรแกรม ULibM ยังมีโปรแกรมอีกส่วนหนึ่งที่ชื่อว่า UMedia ใช้สำหรับจัดเก็บไฟล์รูปภาพ เพลง เสียง และ VDO ไฟล์ต่าง ๆ ได้ด้วย ซึ่งทางบ้านเราก็กำลังจะนำมาจัดเก็บในส่วนของฐานข้อมูลเสียง รวมถึงฐานข้อมูลปฏิทินตั้งโต๊ะ และอื่นๆ
นับได้ว่าเป็นโปรแกรมระบบห้องสมุดที่น่าสนใจระบบหนึ่ง ซึ่งใช้งานได้ไม่ยากเย็นนัก ที่สำคัญคือ ฟรี…นี่แหละ…ของชอบ
หากต้องการทราบข้อมูลเพิ่มเติม สามารถดูได้ที่ http://www.ulibm.net
One thought on “เรื่องของระบบห้องสมุดอัตโนมัติ ULibM”
Leave a Reply
You must be logged in to post a comment.
บรรณารักษ์ทุกคน ระดับใดก็ตาม เจ้าหน้าที่บริหารงานทั่วไปทั้งชำนาญการ / ชำนาญการพิเศษนักบริหารงานทั่วไป จะมี ดร.ติดตัวหรือไม่ก็ตาม ต้องอ่านและทำความเข้าใจไว้ติดตัว เผื่อมีคนหลงสอบถามมา จะได้ตอบได้ ถ้าลึกๆก็โยนไปที่จันทร์เพ็ญ