โลกประกอบด้วยแผ่นเปลือกโลก แผ่นใหญ่ 7 แผ่น และแผ่นเล็กอีกจำนวนมาก ลึกลงไปเป็นหินหนืดหลอมเหลวร้อนระอุ พร้อมแรงดันมหาศาลที่รอวันผุดพลุ่งขึ้นมาบนพื้นผิว โดยอาศัยช่องว่างระหว่างรอยต่อของแผ่นเปลือกโลก เหตุนี้แผ่นเปลือกโลกจึงเคลื่อนที่ตลอดเวลา วันดีคืนดีก็เคลื่อนเข้าปะทะ ชนกันเอง เกิดรอยร้าว ซึ่งเรียกว่า รอยเลื่อน แรงปะทะอาจปลดปล่อยออกมาเป็นพลังงานมหาศาล ที่ทำให้เกิดแผ่นดินไหว ซึ่งเรายังไม่สามารถพยากรณ์การเกิดแผ่นดินไหวได้
การถ่ายทอดพลังงานแผ่นดินไหว เปรียบเสมือนการเคาะระฆังผ่านอากาศ ในการไหวของแผ่นดิน มีแผ่นดินเป็นพาหะ จึงมีแรงสั่นสะเทือนไปได้ไกล
รอยเลื่อนในไทย มีตั้งแต่ภาคเหนือ ภาคตะวันตกและภาคใต้ ภาคตะวันตกมี รอยเลื่อนศรีสวัสดิ์และรอยเลื่อนเจดีย์สามองค์ ในบริเวณเขื่อนศรีนครินทร์ ซึ่งเขื่อนนี้สามารถทนทานแผ่นดินไหวขนาด 6.8 ริกเตอร์ ในรัศมี 5 กิโลเมตรได้ ส่วนภาคตะวันออกเฉียงเหนือค่อนข้างปลอดจากแผ่นดินไหว
สำหรับประเทศไทย ทิศทางการเคลื่อนตัวของแผ่นเปลือกโลกอินเดีย-ออสเตรเลียและแผ่นเปลือกโลกยูเรเซีย มีทิศทางเดียวกัน ส่งผลปลอดภัยต่อไทยและเพื่อนบ้าน หากเปรียบภูมิประเทศย่านเอเชียตะวันออกเฉียงใต้เป็นไข่ดาว ไทยและเพื่อนบ้านเป็นเหมือนไข่แดง แผ่นดินไหวมักเกิดบนไข่ขาวรอบๆ คือแถบทางจีน ส่วนแผ่นดินไหวย่อยๆ อาจเกิดขึ้นบ้าง หรือเข้ามาใกล้ไข่แดงสักหน่อย คือแถวพม่าและชายแดนภาคเหนือตอนบน แต่น้อยครั้งที่จะเกิดบนไข่แดง
แต่มีความจริงที่ว่า เรายังไม่สามารถพยากรณ์การเกิดแผ่นดินไหวได้ +++@
*สรุปความและเรียบเรียงจากบทความในวารสาร National Geographic ฉบับภาษาไทย