เมื่อวาน…ลาพักผ่อนเพื่อไปสำรวจหาซื้อซีดีภาพยนตร์ จะเอามาใช้ในโครงการของฝ่ายโสตทัศนศึกษา…ก่อนจะถึงห้างสรรพสินค้า ก็มีโอกาสแวะเข้าไปที่สำนักงานหนังสือเดินทางชั่วคราว ปิ่นเกล้า เพื่อให้เพื่อนพ้องน้องพี่ได้ทำ passport เดินทางไปท่องเที่ยวกัน
ระหว่างนั่งรอ ก็ถือโอกาสศึกษาข้อมูลการทำหนังสือเดินทางของเด็กอายุต่ำกว่า 15 ปี เพราะกะว่าจะพาเจ้าตัวเล็กมาทำ แล้วไปเที่ยวด้วยกันตอนปิดเทอม…ดีนะที่ได้ศึกษาข้อมูลนี้ก่อน แล้วเรื่องนี้ก็มีผลกับเจ้าตัวเล็กโดยตรงซะด้วย
เอกสารประกอบการขอหนังสือเดินทางธรรมดาของผู้เยาว์อายุต่ำกว่า 15 ปี…เท่าที่อ่านก็ประมาณว่า สูติบัตรฉบับจริง  บิดาและมารดา นำบัตรประชาชนฉบับจริงมาลงนามต่อหน้าเจ้าหน้าที่ ส่วนอื่นๆ ก็เหมือนๆ กับการทำหนังสือเดินทางของผู้ใหญ่…
แต่ที่ทำให้ตัวเองสงสัยอยู่ ก็ตรงคำว่า บิดาและมารดา จึงเดินไปถามกับเจ้าหน้าที่ว่า ต้องมาทั้งบิดาและมารดาใช่หรือไม่ เจ้าหน้าที่ตอบว่า ต้องมาทั้ง 2 คน
ก็เลยถือโอกาสถามซะุเลยว่า แล้วถ้าเด็กที่ถูกมารดาทอดทิ้ง (ตามตัวไม่ได้) [ภาษากฎหมายใช้คำว่า “มารดาทิ้งร้าง”]จะทำอย่างไร … คำตอบตรงนี้ทำให้ตัวเองถึงกับอึ้ง …
“เด็กจะไม่สามารถเดินทางออกนอกประเทศได้ ไม่ว่าจะเป็นการเดินทางเพื่อท่องเที่ยว หรือไปเพื่อการศึกษา หากไม่ได้รับความยินยอมจากมารดา (เพราะกฎหมายจะให้ความสำคัญกับมารดามากกว่าบิดา) แม้ว่าบิดาจะเป็นผู้เลี้ยงดูบุตรมาแต่ฝ่ายเดียวก็ตาม”
วิธีการที่จะทำให้เด็กสามารถเดินทางออกนอกประเทศได้ (กรณีมารดาทิ้งร้าง) คือ บิดาต้องจดทะเบียนรับรองบุตร (ประเด็นนี้เจ้าตัวเล็กมีการรับรองแล้วตั้งแต่เกิด) และบิดาต้องไปยื่นคำร้องต่อศาลขอเป็นผู้มีอำนาจปกครอง โดยในคำร้องจะต้องบอกด้วยว่ามารดาเด็กไม่สามารถมาให้ความยินยอมได้ จากนั้นศาลก็จะนัดไต่สวนตามพยานหลักฐาน
เมื่อศาลมีคำสั่งอนุญาตให้บิดาเป็นผู้มีอำนาจปกครองเด็ก มีอำนาจและหน้าที่ตามกฎหมายแล้ว หากจะทำหน้ังสือเดินทางก็ให้นำคำสั่งศาลซึ่งระบุชื่อผู้มีอำนาจปกครอง พร้อมบัตรประจำตัวประชาชนของผู้มีอำนาจปกครองมาแสดง
เจ้าหน้าที่ยังบอกด้วยว่า ยื่นคำร้องต่อศาลแล้ว ก็ไม่ใช่ว่าจะได้อำนาจปกครองเด็กมาง่ายๆ แต่ถ้าจะทำก็ให้รีบทำ เพราะเด็กอาจมีเหตุในอนาคตที่จำเป็นต้องเดินทางไปต่างประเทศ

เฮ้อ…ไหนเด็กจะโชคร้ายเรื่องแม่แล้ว ยังต้องสูญเสียโอกาสอะไรอีกหลายอย่างโดยไม่รู้ตัวอีก … 😥