แพะ (Goat) เป็นชื่อสัตว์เคี้ยวเอื้องชนิดหนึ่ง ขนหยาบสีดำ ขาว หรือน้ำตาล มีเขา 1 คู่ ตัวผู้มีเครา หางสั้นลำตัวของแพะรวมทั้งศีรษะ มีความยาว 4 ฟุต 6 นิ้ว หางยาว 6 นิ้ว ความสูงแค่ไหล่ 3 ฟุต น้ำหนักประมาณ 230 ปอนด์ ตัวผู้โตกว่าตัวเมียเล็กน้อย เขาของตัวผู้แผ่กว้างออก และมีลักษณะโค้งเหมือนดาบ อาจยาวถึง 52 นิ้วอาหารส่วนใหญ่ของแพะคือใบไม้และหญ้า

ส่วนอีกความหมายหนึ่ง หมายถึง คนชั่ว ผู้รับบาป เราจึงได้รู้จักสำนวน “แพะรับบาป” หมายถึง คนที่รับเคราะห์กรรมแทนผู้อื่นที่ทำกรรมนั้น

แพะ เป็นสัตว์ที่มีความอดทน แข็งแรง  ชอบอาศัยอยู่ในที่สูงชัน มันวิ่งขึ้นลงได้อย่างคล่องแคล่วและมั่นคง ปกติแล้วแพะตัวผู้จะอยู่แยกกับตัวเมีย ยกเว้นในฤดูผสมพันธุ์

แพะที่อาศัยอยู่ในที่ราบสูงซึ่งอากาศหนาวมาก แพะจึงปรับตัวสร้างขนขาวหนาปกคลุมเพื่อให้ตัวมันอบอุ่น แพะจึงเป็นสัตว์อีกประเภทหนึ่งที่มักถูกตัดขนเพื่อทำเสื้อกันหนาว

แพะเป็นสัตว์ที่คนไทยคุ้นเคยพอสมควรเพราะเป็นปีสัญลักษณ์ของ “ปีมะแม” เป็นคนรักสงบและศิลปะ มักจู้จี้ จุกจิก ขาดความเชื่อมั่นในตนเอง อารมณ์ไม่มั่นคง ชอบประจบ ตำราจีนเชื่อว่าคนเกิดปีมะแม เป็นคนมีเชาว์ดี รักสงบ มีนิสัยอ่อนไหว เกลียดการผจญภัย

แพะยังมีเลี้ยงกันมากแถบ 4 จังหวัดชายแดนภาคใต้ เพราะเป็นสัตว์เกี่ยวข้องกับพิธีกรรม คนยังมีความเชื่อว่า ต้องมีการเชือดแพะเพื่อทำพิธีต่างๆ เช่น เมื่อได้บุตร เพื่อไถ่บาป เป็นต้น
การที่แพะเป็นสัตว์สังเวย เกิดจากเสียงร้อง แบะ… แบะ… แบะ… เสียงร้องเหมือนเสียงร้องของทารก และถ้าคนใดได้กินเนื้อแพะ จะกลายเป็นสัญลักษณ์ของความสมหวัง (แพะจึงต้องรับบาปอยู่ตลอดเวลา)
ที่มา :
พจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2525. กรุงเทพฯ: ราชบัณฑิตยสถาน , 2525.
สิบสองนักษัตร ( The twelve – year cycle ) : แพะ ปีมะแม. กรุงเทพฯ: นิตยสารสารคดีก้าวสู่ปีที่ 10 , ม.ป.ป.
เฮง แซ่จัง. คัมภีร์ 12 นักษัตรจีน. กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์ธนบรรณ, 2544.