ชาวนครปฐม หรือผู้ที่ผ่านไปมาอาจเคยสังเกตว่าองค์พระปฐมเจดีย์ บริเวณส่วนรอบ ๆ องค์ระฆังมีรูที่ถูกเจาะไว้ ตัวผู้เขียนเองก็เคยสงสัยเช่นกันว่ารูนั้นมีไว้เพื่อการใด มีมาแต่ครั้งใด เมื่อแรกปฏิสังขรณ์ในสมัยรัชกาลที่ 4 หรือเกิดขึ้นภายหลัง
Tag: พระปฐมเจดีย์
![](http://www.snc.lib.su.ac.th/westweb/wp-content/uploads/2022/09/phrapathom2.jpg)
พระปฐมเจดีย์ ชาวบ้านในจังหวัดนครปฐม มักเรียกสั้นๆ ว่า องค์พระ ซึ่งพระเจดีย์องค์เดิมที่พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 4 เสด็จธุดงค์มาพบเมื่อยังทรงผนวช โดยทรงเชื่อว่าเป็นเจดีย์แห่งแรกในสยามซึ่งบรรจุพระบรมสารีริกธาตุ
![](http://www.snc.lib.su.ac.th/westweb/wp-content/uploads/2022/03/old-film.jpg)
สืบเนื่องจาก “ชมรมอนุรักษ์ฟิล์มเก่า ฟิล์มกระจก ภาพถ่ายขาวดำ” ได้มอบไฟล์ภาพเก่าของจังหวัดนครปฐม ให้แก่ศูนย์ข้อมูลภาคตะวันตก หอสมุดพระราชวังสนามจันทร์ เมื่อครั้งจัดเสวนาภาพเก่าเมืองนครปฐม ในงานเปิดบ้านทับแก้ว เมื่อหลายปีก่อน
![](http://www.snc.lib.su.ac.th/westweb/wp-content/uploads/2021/08/17-horz.jpg)
วงกลมสีแดง แสดงตำแหน่งที่สันนิษฐานว่าซากโบราณสถานบริเวณนี้ คือ โบสถ์พราหมณ์ ซึ่งอยู่ในบริเวณเดียวกับสระน้ำจันทน์ หนังสือราชการจากพระยาสฤษดิ์พจนกร กราบทูลต่อ พระเจ้าน้องยาเธอกรมหมื่นสมมตอมรพันธุ์ ราชเลขานุการ เรื่อง
![](http://www.snc.lib.su.ac.th/westweb/wp-content/uploads/2021/08/PP3-1.jpg)
ป้ายชื่อโรงเรียนวิชาชำนะโฉด อยู่ใต้พระลัญจกรของสมเด็จพระบรมโอรสาธิราชเจ้าฟ้ามหาวชิราวุธ สยามมกุฎราชกุมาร ในตู้ไม้บานกระจกติดตั้งที่หน้าจั่วอาคารโรงเรียน และใช้ตราพระเกี้ยวเป็นตราของโรงเรียน อาคารโบราณ เป็นอาคารเรือนไม้ทรงปั้นหยาชั้นเดียว ปัจจุบันใช้ชื่อว่า อาคารเกียรติยศ ภายหลังจากการอนุรักษ์โดยดีดอาคารยกขึ้น
![](http://www.snc.lib.su.ac.th/westweb/wp-content/uploads/2021/02/wang1.jpg)
พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวครั้งเมื่อทรงผนวช ได้เสด็จธุดงค์ตามหัวเมืองหลายมณฑล ทรงประจักษ์ถึงประโยชน์ของการ เสด็จประพาสหัวเมือง ที่ได้เห็นความเป็นอยู่ตลอดจนทุกข์สุขของราษฎรเป็นประโยชน์ต่องานราชการบ้านเมือง ในรัชสมัยของพระองค์จึงทรงสร้างพระราชวังและตำหนักที่เสด็จประพาสขึ้นหลายแห่ง ทั้งในกรุงเทพฯ และตามหัวเมือง พระราชวังที่ทรงสร้างขึ้นนั้น มีหลักฐานใน