Category: โบราณสถาน/โบราณวัตถุ

ธงช้างเผือก “เก่าแท้” สมัยรัชกาลที่ ๖

ความเกริ่นก่อนธงช้าง
เมื่อวันพุธที่ ๑ พฤศจิกายน ที่ผ่านมา อาจารย์ผู้ใหญ่ ๒ ท่าน คือ ร.ศ. กัญญรัตน์ เวชศาสตร์ และ ร.ศ. วีรฉัตร วรรณดี ได้เดินทางมาเยี่ยมชมความคืบหน้าของการจัดเตรียมห้องอนุสรณ์ศาสตราจารย์หม่อมหลวงปิ่น มาลากุล ณ อาคาร ม.ล. ปิ่นฯ สำนักหอสมุดกลาง มหาวิทยาลัยศิลปากร ในโอกาสนี้ ท่านได้กรุณาช่วยพิจารณาสิ่งของซึ่งมีผู้ใกล้ชิด มล.ปิ่นฯ ในคราวมาเยี่ยมเยือนมหาวิทยาลัยศิลปากร ได้สอบถามถึง “เครื่องเล่นหมากรุกไฟฟ้า” ซึ่งคณะทำงานกำลังค้นหาท่ามกลางสรรพสิ่งที่มีอยู่เป็นจำนวนมากชิ้น อันอยู่ระหว่างการดำเนินการทางทะเบียน

Read More

วนอุทยานเขากระโดง

เมื่อลูกชายพาไปดูการแข่งรถที่สนามช้าง อินเตอร์เนชั่นแนล เซอร์กิต จังหวัดบุรีรัมย์ ตั้งใจว่าจะอยู่ในสนามกับลูกวันเดียว นอกนั้นจะหาที่เที่ยวใกล้ ๆ สนาม ซึ่งก่อนไปก็วางแผนว่าจะไป วนอุทยานเขากระโดง ทีมีวัดและโบราณสถาน ขับรถกันไปเกือบ  6  ชั่วโมง ก่อนเข้าที่พัก ลูกก็พาขับรถไปดูสนามก่อน เห็นป้ายรายทางบอกมีอีกหลายที่เราคิดว่าจะไปเที่ยวได้ แต่ลูกบอกว่า ยังอีกไกลนะแม่ (เลยเก็บไว้คิดดูก่อน เพราะไม่กล้าขับรถไปคนเดียว ด้วยไม่ชินทางและไม่มีทักษะในการใช้ Google map แต่มีภาวะในการหลงทิศทางอยู่เสมอ) เมื่อผ่านวนอุทยานเขากระโดง เล็งจากถนนเห็นมีพระพุทธรูปใหญ่ บนภูเขา ซุ้มทางเข้ามีลักษณะที่เป็นปราสาทหิน ทำให้คิดว่า นี่แหละที่จะมาเที่ยว ลูกขับรถผ่านสนามแข่ง ชี้ชวนให้ดูสิ่งที่ตัวเองชอบ เราก็เออออไป แล้วเลยไปที่พักที่จองไว้

Read More

ลูกพาเที่ยว : วัดถ้ำพระโพธิสัตว์ จ.สระบุรี

ในฐานที่เป็นนักศึกษาเอกประวัติศาสตร์ศิลปะ ลูกชายมีโอกาสได้ไปเรียนรู้แหล่งโบราณคดีที่สำคัญเสมอ ๆ แหล่งข้อมูลแบบนี้ ถือได้ว่าเป็น primary sources เลยทีเดียว แต่ส่วนใหญ่ก็จะได้รับการอธิบายถึงรูปแบบและใจความสำคัญในเชิงประวัติศาสตร์ศิลปะโดยอาจารย์และผู้ทรงคุณวุฒิทางโบราณคดี อันจะเป็นข้อมูลที่อธิบายให้เข้าใจในเรื่องของบริบท รูปแบบของศิลปะในยุคต่าง ๆ รวมถึงการสื่อสารความคิดและทัศนคติของผู้คนในยุคนั้นได้เป็นอย่างดี  ลูกได้เรียนรู้รูปแบบลักษณะของเจดีย์ ความแตกต่างของพระพุทธรูปในยุคต่าง ๆ  ภาพเขียนโบราณบนผนังถ้ำ ศิลปะโบราณเหล่านี้ล้วนมีอิทธิพลต่อศิลปะของไทย สถานที่ที่ไปมีทั้งวัด วัดร้าง โบราณสถาน หรือกระทั่งเป็นถ้ำ โดยแยกเป็น ศิลปะเขมร ศิลปะลาว ศิลปะทวารวดี เป็นต้น  เมื่อกลับมาแต่ละครั้งก็จะเล่าให้ฟังมากมายจนจำไม่ไหว ล่าสุดไปทางจังหวัดสุรินทร์ ศรีสะเกษ กลับมาแวะสระบุรี กลับมาก็เล่า ๆ ตามเคย และเมื่อมีงานจะต้องไปสระบุรีอีก ลูกชายจึงให้แวะไปที่วัดถ้ำพระโพธิสัตว์ อยู่อำเภอแก่งคอย ไม่ไกลจากวัดที่ต้องไปทำธุระมากนัก เพื่อไปดูภาพแกะสลักผนังถ้ำยุคทวารวดี เมื่อไปถึงวัดซึ่งเงียบสงบมาก จอดรถลงเดิน ได้อ่านข้อมูลเบื้องต้นว่า สันนิษฐานว่าถ้ำนี้น่าจะเป็นที่

Read More

พระตำหนักสวนนันทอุทยาน ที่นครปฐม

รัชกาลที่ 6 ครั้งยังทรงดำรงพระอิสริยยศเป็นสมเด็จพระบรมโอรสาธิราช ทรงมีพระราชกรณียกิจสำคัญที่ทรงรับมอบหมายจากพระราชบิดา รัชกาลที่ 5
สืบเนื่องต่อมาจากพระอัยกา คือ รัชกาลที่ 6
ในการบูรณะพระปฐมเจดีย์ จึงเป็นเหตุ
ให้พระองค์ทรงผูกพันกับ
พระมหาเจดีย์นี้และเมืองนครปฐม
อย่างยิ่ง ดังเป็นที่ประจักษ์ว่าพระองค์โปรดเกล้าฯ ให้สร้างพระราชวังสนามจันทร์ขึ้น และทรงโปรดที่จะแปรพระราชฐานมาประทับอยู่เนือง ๆ ตลอดรัชสมัย

วังแห่งนี้นับว่ามีบทบาทสำคัญทั้งในฐานะวังแห่งเมืองหลวงสำรองที่สอง และกองบัญชาการสำคัญ
ในการฝึกและซ้อมรบเสือป่าในทุก ๆ ปี นอกจากพระราชฐานที่ประทับยังทรงมีรับสั่งให้บรรจุพระบรมราชสรีรางคารที่ใต้ฐานพระร่วงโรจนฤทธิ์ อันอาจกล่าวได้ว่าพระองค์ทรงผูกพันธ์ในเมืองนครปฐมที่ทรง…ไฝ่ใจในองค์พระนั้นมาก…แม้สิ้นพระชนม์ก็ยังมีพระประสงค์สุดท้ายที่เมืองแห่งนี้

Read More

เพชรบูรณ์มีที่เที่ยวมากกว่าที่คิด

เคยบอกกับลูกไว้ว่า ถ้าอาจารย์เชษฐ์จัดทริปไปไหน ขอไปด้วยคนนะ แล้วเมื่อวันที่ 19-20 ธันวาคม 2563  อาจารย์จัดทัวร์โบราณคดีไปเพชรบูรณ์ ทีแรกคิดว่าจะเป็นคนกลุ่มเล็ก ๆ แต่เมื่อไปที่นัดหมาย ผู้ร่วมเดินทางมีถึง 29 คน รวมวิทยากรอีก 2 เป็น 31 คน คุยกันแล้ว ทุกคนเป็นแฟนคลับของศาสตราจารย์เกียรติคุณ ดร.สันติ เล็กสุขุม รองศาสตราจารย์ ดร.เชษฐ์ ติงสัญชลี  และศาสตราจารย์ ดร.ศักดิ์ชัย สายสิงห์  อยู่ในกลุ่มโบราณคดีสัญจรกันทั้งนั้น …ความรู้สึกทีแรกว่า เราก็ว่าเราชอบ แต่พอไปสัมผัสกับผู้คนกลุ่มนี้ ที่มาจากหลากหลายอาชีพ หลายช่วงอายุ ทำให้รู้สึกว่าเรายังตื้นยังด้อยอยู่มาก เขาสนใจกันจริงจัง อ่านหนังสือมาก่อน อาจารย์บรรยายแล้วมีข้อซักถาม แทบไม่เห็นคนหนีไปถ่ายรูปเลย มีก็รีบถ่ายแล้วรีบเข้ากลุ่มเพราะกลัวจะไม่ทันได้ฟังอาจารย์บรรยาย

Read More

การสัมมนาทางวิชาการ เรื่อง ข้อมูลใหม่จากโบราณสถานวัดพระงาม จังหวัดนครปฐม

เมื่อวันที่ 1 กุมภาพันธ์ 2563 ดิฉันกับลูกชายได้ไปเข้าร่วมการสัมมนาทางวิชาการ เรื่อง ข้อมูลใหม่จากโบราณสถานวัดพระงาม จังหวัดนครปฐม ที่หอประชุมใหญ่ สำนักหอสมุดแห่งชาติ นอกจากจะเป็นการทวนถามความสนใจของลูกชายแล้ว ยังเป็นการเปิดสมองของดิฉันด้วย เพราะได้เรียนรู้ว่า นักโบราณคดี นักอักษรศาสตร์เขาทำอะไรกันบ้าง มีความสำคัญและน่าสนใจเพียงใด… ช่วงเข้าจะเป็นส่วนของกรมศิลปากร ได้แก่ การปาฐกถาพิเศษ เรื่อง ทวารวตีวิภูติ จารึกวัดพระงาม จังหวัดนครปฐม และ การเสวนาเรื่อง หลักฐานทางโบราณคดีและประวัติศาสตร์จากการขุดค้นแหล่งโบราณสถานวัตดพระงาม โดย วิทยากรจากกรมศิลปากร

Read More