เมื่อรู้สึกว่ากำลังตกอยู่ในภาวะหมดไฟในการทำงาน

เมื่อวันเสาร์ก่อน (19 ม.ค. 2566) ได้ดูรายการโทรทัศน์รายการหนึ่ง Thairath Talk เป็นการสัมภาษณ์ดาราคนหนึ่ง ซึ่งให้สัมภาษณ์ว่า กำลังอยู่ในภาวะหมดไฟในการทำงาน มีความรู้สึกว่าไม่อยากทำอะไรแล้ว ไม่ว่าจะเป็นทำงาน การทำงานอดิเรกต่าง ๆ อยากจะอยู่เฉย ๆ ไม่อยากทำอะไรเลย สัญญาณเตือนที่บอกว่าตนเองเริ่มมีอาการนี้คือ หลังจากได้ไปออกงานใหญ่ที่ใคร ๆ ใฝ่ฝันอยากไปออก แต่กลับไม่รู้สึกอะไรเลย ไม่ตื่นเต้น ไม่กลัว ไม่ภูมิใจ รู้สึกเฉยมาก และเมื่อนึกย้อนกลับไปก็พบว่า ก่อนหน้านี้ก็มีความรู้สึกแบบนี้บ่อยมาก เหมือนกับว่าทุกวันนี้ทำงานตามหน้าที่ที่ต้องทำเท่านั้น

หลังจากนั่งดูไปซักพักก็นึกถึงเรื่องภาวะหมดไฟว่า มีการพูดถึงเรื่องภาวะหมดไฟของบรรณารักษ์ ในการประชุมสามัญประจำปีและการประชุมวิชาการประจำปี 2564 เรื่อง “ห้องสมุดกับการบริหารความพร้อมต่อสภาวะวิกฤต” ที่กล่าวถึงว่า ภาวะหมดไฟ (Burn out) เป็นความเปลี่ยนแปลงทางด้านจิตใจ ไม่ใช่ความเจ็บป่วยทางจิตเวช ซึ่งหากมีภาวะหมดไฟขั้นสุด อาจถึงกับทำให้ลาออกจากงานเดิม แล้วเปลี่ยนอาชีพการงานไปเลย ภาวะหมดไฟในการทำงาน จึงเป็นการส่งสัญญาณเตือนให้ทราบว่าองค์กรต้องปรับปรุงอะไรบ้าง ทั้งในเรื่องของภาระงาน สารสนเทศ เครื่องมือ วิธีการ ที่จะช่วยให้บุคลากรปฏิบัติงานได้ดียิ่งขึ้น ว่ากันว่าในช่วงการแพร่ระบาดของเชื้อไวรัส COVID-19 มีผลกระทบต่อภาวะทางอารมณ์ของบรรณารักษ์ มีภาวะหมดไฟในการทำงาน

ในช่วงการแพร่ระบาดของเชื้อไวรัส COVID-19 สำหรับตัวเองแล้วกลับมีความรู้สึกตรงกันข้ามกับเรื่องที่กล่าวในการประชุมทางวิชาการฯ อาจเป็นเพราะว่า ช่วงเวลานั้นเป็นช่วงที่ตัวเองเพิ่งมีการปรับเปลี่ยนงานใหม่ โยกย้ายมาอยู่งานบริการของหอสมุดฯ พร้อม ๆ กับเกิดสถานการณ์ที่ไม่คาดฝันนี้ขึ้น ทำให้รู้สึกว่าเป็นความท้าทายที่จะเผชิญหน้า เป็นสิ่งที่ไม่เคยเกิดขึ้นมาก่อนในชีวิตการทำงานในห้องสมุดที่จะต้องมีการปิดบริการอย่างยาวนาน ทำให้เรา (ในฐานะผู้ให้บริการ) ต้องเฟ้นหาสิ่งใหม่ในการจัดการบริการให้กับผู้ใช้บริการอย่างเหนือความคาดหมาย และยิ่งกว่านั้น สถานการณ์การแพร่ระบาดของเชื้อไวรัส COVID-19 ทำให้ตัวเองรู้สึกว่ามีไฟลุกโชนเกือบตลอดเวลา พร้อมกับความท้าทายต่าง ๆ ที่อาจจะเกิดขึ้น

อย่างไรก็ตาม หลังจากสถานการณ์การแพร่ระบาดของเชื้อไวรัส COVID-19 คลี่คลาย ส่วนตัวกลับรู้สึกว่าในช่วง 5-6 เดือนมานี้มีภาวะบางอย่างเกิดขึ้นคล้าย ๆ กับดาราคนหนึ่งดังกล่าวข้างต้น รู้สึกไม่กระตือรือร้นที่จะทำโน่นนี่เหมือนก่อนหน้านี้ รู้สึกเบื่อหน่าย ไม่กระตือรือร้น รู้สึกเหมือนทำงานตามหน้าที่ที่ต้องทำเท่านั้น แต่ยังไงก็คิดว่าตัวเองยังไม่ถึงขั้นภาวะหมดไฟ อาจจะเป็นเพียงอาการแจ้งเตือนเฉย ๆ ก็เป็นได้ 😳 😥

——————————————————

สมศักดิ์ ศรีบริสุทธิ์สกุล. (2564, 21 ธันวาคม). หมดไฟ ไม่หมดใจ : สำรวจสภาพจิตใจบรรณารักษ์ไทยในยุคโควิด-19. การประชุมสามัญและประชุมวิชาการประจำปี 2564 ชมรมบรรณารักษ์สถาบันอุดมศึกษา และชมรมห้องสมุดเฉพาะ. สำนักงานวิทยทรัพยากร จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.