หนังสือสามมิติ (Pop-up book) หรือหนังสือป๊อปอัพ

หนังสือสามมิติ (Pop-up books) เป็นหนังสือกึ่งของเล่นที่สร้างความตื่นตาตื่นใจให้แก่เด็ก หนังสือประเภทนี้มักให้ความสําคัญกับเทคนิคและความหวือหวา รูปเล่มนอกจากจะมีภาพ มีตัวหนังสือแล้ว ยังมีสิ่งอื่นที่แปลกแยกไปจากหนังสือธรรมดา คือภาพในเล่มนี้ จะโผล่ออกมาจากพื้นของกระดาษได้ เมื่อหนังสือถูกเปิดขึ้นและภาพจะถูกพับเก็บลงไป เมื่อปิดหนังสือลง ลักษณะเด่นของหนังสือประเภทนี้อยู่ที่ความน่าตื่นเต้น การมีกลไกที่ซับซ้อนสามารถดึงดูดความสนใจของเด็กได้ มักจะเป็นหนังสือสำหรับเด็กเล็กๆ ที่ผู้จัดทำมีเป้าหมายเพื่อเรียกร้องความสนใจให้เด็กอยากมาเปิดหนังสืออ่าน และมักจะเป็นหนังสือที่มีราคาแพงกว่าหนังสือภาพของเด็กทั่วไป (https://www.gotoknow.org/posts/268252, http://th.wikihow.com/ทำหนังสือป๊อปอัพ)

ในการสร้างสรรค์หนังสือสามมิติ หรือ หนังสือป๊อบอัพ มีการใช้เทคนิคต่างๆ ไม่ว่าจะเป็น วงล้อ (wheels), แผ่นพับแบบเปิดปิด (flaps), กลับด้าน(turn-ups), แถบดึง (pull-tabs) และ ป๊อบอัพ (pop-ups) เป็นสิ่งที่ดึงดูดความสนใจของผู้อ่านและทำให้เกิดความรู้สึกร่วมกับหนังสือ เทคนิคป๊อบอัพหรือการขยับได้ของหนังสือมีจุดประสงค์ก็เพื่อให้ผู้อ่านได้มีส่วนร่วมกับเนื้อหาที่ถูกเขียนไว้ในหนังสือ และทำให้ผู้อ่านสามารถจดจำเนื้อหาผ่านภาพและเทคนิคประกอบได้เป็นอย่างดี (https://popzecret.wordpress.com/2011/10/13/pop-up-and-movable-books-histor/)

สำหรับหอสมุดพระราชวังสนามจันทร์ มีหนังสือสามมิติ หรือ หนังสือป๊อบอัพ ที่น่าสนใจ ที่ผู้เขียนอยากจะแนะนำ 1 ชุด คือ หนังสือชื่อเรื่อง : เพียงพ่อก็พอเพียง =The soul of Siam

จัดทำโดย มูลนิธิศิริวัฒนา

บทความ: ปรียาธร พิทักษ์วรรัตน์

ภาพวาด: ทวีพงษ์ ลิมาภรณ์วณิชย์

วิศวกรกระดาษ: ศิริครีเอทีฟ

พิมพ์ปี : 2555 โดย มูลนิธิศิริวัฒนา

เลขหมู่ : DS586.1 พ82 (หนังสือหายาก) (http://www.opac.lib.su.ac.th/search/?searchtype=t&SORT=D&searcharg=เพียงพ่อก็พอเพียง)

หนังสือชุดนี้มีจำนวน 3 เล่ม บรรจุอยู่ในกล่องไม้สวยงาม เป็นเรื่องราวพระราชประวัติของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 9 ตั้งแต่ยังทรงพระเยาว์ และบอกเล่าพระราชกรณียกิจที่สำคัญต่างๆ ของพระองค์ เรียบเรียงเนื้อหาให้เข้าใจง่าย อ่านสนุกด้วยการนำเสนอเรื่องราวในรูปแบบ pop-up จัดพิมพ์เนื่องในโอกาสที่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงเจริญพระชนมพรรษาครบ 7 รอบ 5 ธันวาคม 2554 เนื้อหาภายในเล่มประกอบไปด้วย

เล่ม 1 เรื่องราวเกี่ยวกับพระราชประวัติเมื่อครั้งยังทรงพระเยาว์ พระปรีชาสามารถของพระองค์ในด้านต่างๆ ที่เป็นที่ประจักษ์ในฐานะอัครศิลปิน ไม่ว่าจะเป็น พระปรีชาสามารถด้านการถ่ายภาพ ด้านวรรณศิลป์ ด้านดนตรี และอื่นๆ

เล่ม 2 เรื่องราวเกี่ยวกับพระราชพิธีบรมราชาภิเษก การเถลิงถวัลย์ราชสมบัติ ช้างเผือกคู่บารมี พระยาช้างต้นนาม “พระเศวตอดุลยเดชพาหนฯ” และพระราชพิธีแห่งพระบารมี ตลอดรัชสมัยแห่งการครองราชย์ ได้แก่ พระราชพิธีกระบวนพยุหยาตราทางชลมารค พระราชพิธีพืชมงคล จรดพระนังคัลแรกนาขวัญ

เล่ม 3 นำเสนอโครงการส่วนพระองค์ ประกอบด้วย โครงการส่วนพระองค์สวนจิตรลดา โครงการซึ่งเหล่าพสกนิกรเรียกขานด้วยความจงรักภักดี และสำนึกในพระมหากรุณาธิคุณว่า “บ้านพ่อ” ได้แก่ โรงสีข้าวตัวอย่างสวนจิตรลดา โรงโคนมสวนจิตรลดา อาคารไบโอดีเซล, โครงการอันเนื่องมาจากพระราชดำริทั่วทุกภูมิภาค อาทิ โครงการกังหันน้ำชัยพัฒนา โครงการฝนหลวง โครงการระบบบำบัดน้ำเสียแบบพึ่งพาธรรมชาติ โครงการหญ้าแฝก โครงการประตูน้ำคลองลัดโพธิ์ เป็นต้น และความงดงามและยิ่งใหญ่ของพระราชพิธีฉลองสิริราชสมบัติครบ 60 ปี

 

แหล่งอ้างอิง :

ความเป็นมาของหนังสือสามมิติ = แปลจาก Pop Up and Movable Books in the Context of History; Ellen G.K. Rubin. สืบค้นเมื่อ 9 มกราคม 2566. จาก. https://popzecret.wordpress.com/2011/10/13/pop-up-and-movable-books-histor

พินิจ แตน แสงอรุณ. (2566). หนังสือสามมิติ, สืบค้นเมื่อ 9 มกราคม 2566. จาก. https://www.gotoknow.org/posts/268252

วิธีการทำหนังสือป๊อปอัพ, สืบค้นเมื่อ 9 มกราคม 2566. จาก. http://th.wikihow.com/ทำหนังสือป๊อปอัพ