Bangkok กรุ่นไอร้อน…หลังวันแห่งความรัก 2020

“คนทั่วโลกรู้จักกรุงเทพฯ ในนามบางกอก
จาก Bangkok คนไปเรียนที่อังกฤษ แฟมิลี่ถามว่า
ยูมาจากประเทศอะไร บอกว่ามาจากไทยแลนด์ไม่รู้จัก
แต่ถ้าบอกว่า มาจาก “Bangkok” เขาจะอ๋อทันที”
… หนึ่งในความเห็นคนไทย

การเรียกเมืองหลวงไทยว่า Bangkok
เป็นคำที่คนทั่วโลกรู้จักดี และถ้าต้องมาปรับชื่อกรุงเทพฯ ภาษาอังกฤษ
จาก Bangkok เป็น Krung Thep Maha Nakhon
แม้จะเป็นมติ ครม. และประกาศของราชบัณฑิตฯ
ซึ่งหน่วยงานราชการทั้งหมด ต้องปฏิบัติใช้
ตามระเบียบสารบรรณ ของสำนักนายกฯ
ก็ย่อมได้รับการวิพากษ์วิจารณ์ล้นหลาม…

บางถ้อยความจาก บทความเรื่อง
เปิดที่มา “Bangkok” (บางกอก)
กับ “Krung thep Maha Nakhon” (กรุงเทพมหานคร)
จาก เว็บไซด์ กรุงเทพธุรกิจ โดย จุดประกาย
ซึ่งเผยแพร่เมื่อวันที่ 16 ก.พ. 2565
คงเป็นมุมสะท้อนคิดเห็นหนึ่งของสังคมไทยวันนี้

ชื่อเต็มๆ ของกรุงเทพฯ นั้น เมื่อเขียนเป็นอักษรโรมัน
นับเป็นชื่อสถานที่ที่ยาวที่สุดในโลก มีตัวอักษรถึง 169 ตัว
และถูกบันทึกเป็นสถิติใน กินเนสส์บุ๊ค (Guinness Book of World Records)
อันนับเป็นหนังสือที่บันทึกที่สุดในโลกด้านต่าง ๆ
ที่ได้รับการยอมรับอย่างกว้างขวางจากทั่วโลก

จากสถิติชื่อสถานที่ที่ยาวที่สุดในโลก ชื่อเต็มของกรุงเทพฯ นั้น
ยาวกว่าชื่อภูเขา และชื่อทะเลสาบ ที่ถูกบันทึกว่ายาวที่สุดในโลก
แต่หากจะเทียบถึงความยากในการอ่านออกเสียง หรือ แม้แต่การจดจำแล้ว
ชื่อเมืองหลวงของไทยด้วยบุคลิกทางภาษา
และความเป็นเจ้าบทเจ้ากลอนในลักษณะไทย
ถ้อยคำที่มีความหมายและคล้องจองนั้น ก็ทำให้ง่ายต่อการจดจำ

โดยเฉพาะอย่างยิ่งยุคที่ศิลปินสองพี่น้อง พี่ป้อม-พี่โต๊ะ หรือ อัสนี-วสันต์
นำชื่อกรุงเทพฯ มาแต่งทำนองร้องวนซ้ำไปซ้ำมา
ผนวกกับแนวดนตรีที่ฟังแล้วสนุกสนาน
ด้วยเสียงร้องขอคอรัสสาวๆ ที่โดดเด่น ยาวถึง 6.31 นาที
แต่สถานีเพลงในยุคนั้นหลายๆ สถานีก็มักจะเปิดเพลงนี้กันไม่เว้นแต่ละวัน
โดยไม่ห่วงเวลาทุกนาทีมีค่ากันเลยทีเดียว
พูดได้ลูกเล็กเด็กน้อยร้องตามกันได้ทั้งเมือง
เพราะแม้แต่ที่บ้านผู้เขียนเอง
ซึ่งพี่ชายเปิดขายเทปอยู่หน้าบ้านที่ท่ารถเมล์ขาว
ก็ยังเปิดเพลงนี้ไม่เว้นแต่ละวัน และสังเกตได้ว่า
บรรดาวัยรุ่นที่มายืนรอรถเมล์หน้าบ้านนั้น
มีไม่น้อยที่ได้ยินเสียงเพลงแล้วต่างขยับแข้งขาไปตามจังหวะที่เร้าใจ

ลองมาดูเปรียบเทียบกันค่ะ
ว่าชื่อสถานที่ที่ยาวที่สุดในโลก ทั้ง 3 แห่งที่พูดถึงนั้นยาววววววววว แค่ไหน

ชื่อเต็มของกรุงเทพมหานคร คือ
กรุงเทพมหานคร อมรรัตนโกสินทร์ มหินทรายุธยา มหาดิลกภพ
นพรัตนราชธานีบูรีรมย์ อุดมราชนิเวศน์มหาสถาน
อมรพิมานอวตารสถิต สักกะทัตติยวิษณุกรรมประสิทธิ์

ซึ่ง อ.เสฐียรพงษ์ วรรณปก ราชบัณฑิต ได้ให้ความหมายไว้ว่า
กรุงเทพมหานคร                        นครอันยิ่งใหญ่ของเทพ
อมรรัตนโกสินทร์                        เป็นคลังเก็บของเทพอันยิ่งใหญ่
(หมายถึงที่เก็บพระแก้วมรกต)
มหินทราอยุธยา                          เป็นเมืองยิ่งใหญ่ที่ตีไม่แตก
มหาดิลกภพ                                เป็นโลกที่ยอดยิ่ง
นพรัตน์ราชธานีบุรีรมย์               เป็นเมืองหลวงแห่ง
แก้วเก้าประการที่น่ารื่นรมย์
อุดมราชนิเวศน์มหาสถาน           เป็นสถานอันยิ่งใหญ่
อันเป็นที่ประทับของพระราชาผู้ประเสริฐสุด
อมรพิมานอวตารสถิต                 เป็นวิมานที่เทพอวตารมาสถิตอยู่
สักกทัตติยวิษณุกรรมประสิทธิ์    ซึ่งท้าวสักกะ (พระอินทร์)
ประทานให้วิษณุกรรมเทพบุตรมาสร้างให้

เมื่อถอดเป็นอักษรโรมัน มี 169 ตัวอักษร คือ
Krungthepmahanakhon Amonrattanakosin Mahintharayutthaya
Mahadilokphop Noppharatratchathaniburirom
Udomratchaniwetmahasathan Amonphimanawatansathit
Sakkathattiyawitsanukamprasit

ส่วนชื่อภาษาเมารีของภูเขาในประเทศนิวชีแลนด์ คือ
ตาอูมาตาวากาตังกีฮังกาโกอาอูอาอูโอตามาทีอาโปกาอีเวนูอากีตานาตาฮู

มีความหมายว่า สถานที่ซึ่งทามาที (Tamatea)
ผู้ชายหัวเข่าใหญ่ซึ่งเลื่อนไถลปีนและกลืนภูเขา
ที่รู้จักกันในนามผู้กินแผ่นดินได้เล่นขลุ่ยให้คนรักฟัง

เมื่อเขียนด้วยอักษรโรมัน มี 85 ตัวอักษร คือ
Taumatawhakatangihangakoauo
tamateaturipukkakapikimaungahoronukupokai
whenuakitanatahukupokaiwhenuakitanatahu

และชื่อทะเลสาบใกล้เมืองเวบสเตอร์ รัฐแมสซาชูเซตส์ ในสหรัฐอเมริกา คือ
ชาร์ก๊อกกาก๊อกมานชาอ็อกกาก๊อกเชาบูนากุนกามาอัก เป็นภาษาอินเดียนแดง

มีความหมายว่า ปลาของเจ้าอยู่ฝั่งของเจ้า ปลาของข้าอยู่ฝั่งของข้า
และปลาที่ไม่ใช่ของเจ้าหรือของข้าอยู่ตรงกลาง

เมื่อเขียนด้วยอักษรโรมัน มี 45 ตัวอักษร คือ
Chargoggagogg¬manchauggagogg-chaubunagungamaugg

และเมื่อสืบค้นหาข้อมูลอันดับของความที่สุดในโลกเพิ่มเติม
ก็พบว่า ทะเลสาบซึ่งเป็นสถานที่จับปลากำหนดเขตแห่งนั้น
ถูกแซงโค้งอันดับ 3 ไปอยู่อันดับ 6 โดยสถานีรถไฟที่ชื่อว่า
กอร์ซาฟาว์ดดาชา ไอดราอิโกดานเฮดโด
เกิ้ลด์ดอลลอนเพนรี่นาเรอูแดรธเช่ เรดิเจียน
ซึ่งการรถไฟไอน้ำแฟร์เบอร์น เมืองกวินเนด
แคว้นเวลส์เหนือ ประเทศอังกฤษ ได้คิดขึ้น
เพื่อการโฆษณาประชาสัมพันธ์ และเพื่อเอาชนะคู่แข่งในอันดับ 4

ชื่อนี้มีความหมายว่า สถานีมอดแดชและฟันมังกรของมัน
ณ ถนนเพนรินเหนือ บนหาดทรายทองแห่งอ่าวคาร์ดิแกน

เมื่อเขียนด้วยอักษรโรมัน มี 67 ตัวอักษร คือ
Gorsafawddacha’idraigodanheddogleddollonpenrhynareurdraethceredigion

ท่านที่สนใจฟังข้อมูลเสียง
เรื่องราวความเป็นมาและประวัติศาสตร์ของเมืองหลวงของไทย
ซึ่งยังครองตำแหน่งอันดับ 1 ของชื่อสถานที่ ที่ยาวที่สุดในโลก
ในการเขียนด้วยอักษรโรมัน ติดตามรับฟังได้ใน
รายการ SNC Library Podcast…รายการวิทยุออนไลน์
ที่จะร้อยเรียง สาระ 1000 เรื่องราว สรรหามาเล่า
โดย หอสมุดพระราชวังสนามจันทร์
สำนักหอสมุดกลาง มหาวิทยาลัยศิลปากร
ในชื่อตอน Bangkok กรุ่นไอร้อน…หลังวันแห่งความรัก 2020
ซึ่งออกอากาศเมื่อ 19 กุมภาพันธ์ 2565 กดติดตามจากลิงค์นะคะ
https://anchor.fm/snclibrary/episodes/Bangkok—–2020-e1ejut1

ขอบคุณข้อมูล
– www.bangkokbiznews.com/lifestyle/988665
– www.nationtv.tv/news/378863938
– www.sarakadeelite.com/brand-story/bangkok-full-name
– www.bangkokbiznews.com/lifestyle/988665
– www.silpa-mag.com/history/article_38554
– http://legacy.orst.go.th/?knowledges=กรุงเทพมหานคร