ในช่วงการระบาดของไวรัส COVID ที่ทุกคนต้องระมัดระวังในการออกนอกบ้านไปหาซื้อกับข้าว ที่บ้านสามพรานของดิฉันก็เหมือนกัน นอกจากเนื้อสัตว์ที่พี่ชายจะซื้อมาตุนำไว้ให้แล้ว พี่น้องยังได้กลับไปมีวิถึใหม่ แต่เป็นวิถีสามัญของพวกเราแต่ดั้งเดิม คือ การปลูกพืชผัก ไว้กินเอง ทั้งบนบกและในแม่น้ำ
ผักบนบกที่พวกเราปลูกไว้ มีต้นกุยช่าย (ซึ่งกลุ่มนี้เป็นพันธุ์เก่าแก่ แม่ปลูกไว้นานแล้ว ไม่ตายเลย เวลาจะกิน เราจะตัดต้นเสมอดิน แล้วสักสองสัปดาห์มันก็จะแตกต้นใหม่ให้เราไว้ตัดกินอีก ตัดสลับกันไป ดังนั้นเราก็มีกุยช่ายกินไม่ขาด), ผักกาดหอม, ผักชี, บวบ, ถั่วฝักยาว (ซึ่งแม่มีวิธีการตัดเก็บฝักให้มีฝักออกมาเสมอ เราก็จะมีถั่วฝักยาวกินจนกว่าต้นจะหมดอายุ), ผักกะหล่ำปลี ที่หัวใหญ่ สวยงามจนไม่อยากจะตัดออกมาจากพื้นดิน
ในน้ำก็มีผักบุ้ง กับผักกระเฉด เก็บไม่ชนะเหมือนกัน
ส่วนขนมที่เราทำกินกันจากวัตถุดิบที่มีอยู่ คือขนมกล้วยย่าง ที่บ้านชอบมากกว่าขนมกล้วยที่ห่อใบตองแล้วนึ่ง เพราะแบบย่างโดยใช้กาบมะพร้าวเป็นเชื้อเพลิงนี้จะหอมใบตองไหม้ อร่อยมาก
นอกจากนั้น เราจะเก็บมะพร้าวแห้งมาจากสวน เมื่อเยอะเข้าก็ต้องจัดระเบียบ วิธีการจัดระเบียบแบบนี้ ทำให้มะพร้าวไม่สุมกันจนชื้น ฝนตกก็ไม่แฉะ ไม่กลิ้งไปมา และไม่เป็นที่อยู่ของงู ตะขาบ แมงป่องด้วย
เมื่อแม่พอมีเวลาว่าง งานฝีมืออย่างหนึ่งที่แม่ชอบนอกจากตัดเสื้อผ้าแล้ว คือการสานตะกร้า เป็นงานฝีมือที่ต้องใช้ความรู้ที่ได้รับสืบทอดมาจากบรรพบุรุษแล้ว ยังต้องอดทนพยายามอย่างมาก
แม้โควิดจะทำให้พวกเรามีความยากลำบากในการดำรงชีวิตมากกว่าปกติ แต่ก็ทำให้ครอบครัวของเราที่ยังมีสิ่งแวดล้อมที่พร้อมให้พวกเรากลับคืนสู่สามัญ เห็นความสำคัญของทรัพยากรธรรมชาติ ที่ทำให้เรามีทรัพย์ในดิน สินในน้ำ ช่วยการดำรงชีวิตให้ราบรื่น
บ้านเรือนไทย บ้านไทยน่าอยู่สบาย วิถีชีวิตของชาวบ้านสมัยก่อน ส่งต่อรุ่นลูกหลานเหลนโหลน ทรัพย์สินที่ไม่มีวันหมด และจางหาย ในทางพระพุทธศาสนา กล่าวว่า เหตุปัจจัย ข้าพเจ้า ได้มีโอกาส ไปชมบ้านไทยน่าอยู่สบายริมแม่น้ำ เจ้าของบ้านใจดีที่สุด นอกจากคนสมัยก่อนที่มีความสามารถหลากหลายอาชีพ ต้องขยัน และอดทน เหมือนนักรบ ของพระพุทธเจ้า พี่พัช เล่าว่า คุณป้ามาลี ยังเป็นแม่ครัว ที่วัดไร่ขิง แสดงถึง การมีองค์ความรู้หลายด้าน เป็นปราญ์ชาวบ้าน เป็นผู้ที่มีความสามารถ เป็นครูผู้สอน หรือแม้กระทั่ง การใช้อุปกรณ์เทคโนโลยีสมัยใหม่ คุณป้าก็รับได้กับทุกยุคสมัย ใครที่อยู่ใกล้ชิดกับคุณป้า มักจะได้วิชา เคล็ดลับการทำอาหารเพื่อ นำไปประกอบอาชีพ โดยไม่ต้องเสียเงินเรียนเลย คุณป้าเป็นคนมัธยัสถ์ ใช้ชีวิตเรียบง่าย สมถะ พอเพียง มีเมตตากับเพื่อนบ้าน และช่วยเหลือเกื้อกูล อยู่ตลอดเวลา