วันวิสาขบูชาโลก เป็นวันสำคัญทางพระพุทธศาสนา ของพระพุทธศาสนิกชนทั่วโลก
คำว่า “วิสาขบูชา” ย่อมาจาก “วิสาขปุรณมีบูชา” หมายความว่า ” การบูชาในวันเพ็ญเดือนวิสาขะ หรือการบูชาในวันขึ้น 15 ค่ำ เดือน 6 ตามปฏิทินจันทรคติของไทย ซึ่งถ้าปีใดมีอธิกมาส คือ มีเดือน แปด สองหน ก็จะเลื่อนไปเป็น วันขึ้น 15 ค่ำ เดือน 7
ปี้นี้ ตรงกับวันพุธ ที่ 26 พฤกษภาคม พ.ศ. 2564 ขึ้น 15 ค่ำ เดือน 7
ข้าพเเจ้า ขอนอบน้อมรำลึกถึงพระคุณ ขององค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้า
วันวิสาขบูชา ชาวพุทธทั่วโลก จะเตรียมข้าวปลาอาหารไปทำบุญที่วัด ฟังเทศน์ ฟังธรรม รักษาศีลอุโบสถ เจริญจิตตภาวนา และไปเวียนเทียนที่วัด แต่เนื่องจากมีการระบาดของโรค Covid-19
บางกิจกรรม ต้องงด โดยการปฏิบัติตามมาตรการในการป้องกันการเผยแพร่ระบาดของเชื้อไวรัสโคโรน่า 2019 อย่างเคร่งครัด
ปีก่อน ๆ วัดบวรนิเวศวิหาร ในช่วงเวันวิสาขบูชา มีการเทศน์ จนถึงรุ่งอรุณของวันใหม่ เหมาะสำหรับผู้ฝักใฝ่ในธรรม มีหลายเรื่องที่พระสงฆ์ ท่านนำมาแสดงพระสัทธรรม ไม่ซ้ำหัวข้อ พระธรรม ฟังแล้วได้กุศล จิตใจเบิกบาน เหมือนอยู่ในสมัยพุทธกาล ต่อมา มีการระบาดของโรค Covid-19 ทำให้ไม่มีกิจกรรม “ฟังเทศน์โต้รุ่งอีกเลย”
ความสำคัญ ของวันวิสาขบูชา
เป็นวันที่เกิดเหตุการณ์อัศจรรย์ 3 ประการ ทีได้แก่ ประสูติ ตรัสรู้ และปรินิพพาน
ทรงประสูติ วันขี้น 15 ค่ำ วันเพ็ญ เดือน 6 ก่อนพุทธศักราช 80 ปี
ทรงตรัสรู้ วันเพ็ญ วันขึ้น 15 ค่ำ เดือน 6 ก่อนพุทธศักราช 45 พรรษา
เป็นวันที่พระพุทธเจ้าตรัสรู้อนุตตรสัมมาสัมโพธิญาณ หลังจากออกผนวชได้ 6 ปี จนเมื่อพระชนมายุ 35 พรรษา เจ้าชายสิทธัตถะก็ทรงรัสรู้ เป็นพระพุทธเจ้า ณ ใต้ร่มไม้ศรีมหาโพธิ์ ฝั่งแม่น้ำเนรัญชรา ตำบลอุรุเวลาเสนานิคม ในตอนเช้ามืด ของวันพุธ ขึ้น 15 ค่ำ เดือน 6 ปีระกา
สิ่งที่ตรัสรู้ คือ “อริยสัจ 4” เป็นความจริงอันประเสริฐ 4 ประการ ของพระพุทธเจ้า ได้แก่ ทุกข์, สมุทัย, นิโรธ, มรรค
ซึ่ง พระพุทธเจ้า เสด็จไปที่ต้นมหาโพธิ์ และทรงเจริญสมาธิภาวนา จนจิตเป็นสมาธิ ได้ฌานที่ 4 แล้วบำเพ็ญภาวนาต่อไปจนได้
“วิชชา 3” คือ
ยามต้น : ทรงบรรลุ “ปุพเพนิวาสานุสสติญาณ” คือ ทรงระลีกชาติในอดีตทั้งของตนเอง และผู้อื่นได้
ยามสอง : ทรงบรรลุ ” จุตูปปาตญาณ” คือ การรู้แจ้ง การเกิด และดับของสรรพสัตว์ทั้งหลาย ด้วยการมีตาทิพย์
สามารถเห็น การจุติ และอุบัติของวิญญาณทั้งหลาย
ยามสาม หรือ ยามสุดท้าย : ทรงบรรลุ “อาสวักขยญาณ” คือ รู้วิธีกำจัดกิเลส ด้วยอริยสัจ 4 ได้ตรัสรู้เป็นพระสัมมาสัมพุทธเจ้า
ในคืนวันเพ็ญ 6 ชึ่งขณะนั้นพระพุทธองค์มีพระชนมายุ 35 พรรษา
และวันวิสาขบูชาเป็นวันที่พระพุทธเจ้าเสด็จเข้าสู่ปรินิพพาน (ดับสังขารไม่กลับมาเกิดสร้างชาติ สร้างภพอีกต่อไป สิ้นสุดการเวียนว่ายตายเกิด) วันเพ็ญ เดือน 6
พระชนมายุ 80 พรรษา
สาระคติธรรม ในวันวิสาขบูชา คือ
- การประกาศอิสรภาพองมนุษย์
- การตรัสรู้ของพระพุทธเจ้า คือการปรากฏแห่งธรรมขี้นมาเป็นใหญ่สูงสุด
- การปรินิพพาน คือ การเตือนจิตสำนึกในวิถีชีวิตแห่งความไม่ประมาท
- การประสูติ ตรัสรู้ และปรินิพพาน ของพรพุทธเจ้า มาตรงในวันเดียวกัน ชื่อว่าเป็นเหตุอัศจรรย์อย่างยิ่ง แสดงถึงความเป็นบุรุษพิเศษ เป็นอัจฉริยะของโลกอย่างแท้จรจง
- ทำให้ได้ศึกษาประวัติ และหลักคำสอนในพุทธศาสนา ได้ทำบุญในโอกาสพิเศษ และสำคัญยิ่ง
สรุป การตรัสรู้ของพระพุทธเจ้า คือ อริยสัจ 4 หมายถึง ความจริงของพระอริยะ ได้แก่
1. ทุกข์ เป็นสิ่งที่ควรกำหนดรู้
2. สมุทัย เป็นสิ่งที่ควรละ
3. นิโรธ เป็นสิ่งที่ควรทำให้แจ้ง
4. มรรค เป็นสิ่งที่ควรทำให้เจริญ
ข้าพเเจ้า ขอน้อมนำหลักคำสอน และศึกษาพระธรรมคำสอนของพระพุทธองค์มาประพฤติปฏิบัติในชีวิตประจำวัน ด้วยบุญกุศลที่ข้าพเจ้า ได้ตั้งใจกระทำดีแล้วนี้
ขอให้ข้าพเจ้าพ้นทุกข์ ถึง มรรค ผล นิพพาน