มะขาม นับเป็นพืชที่สำคัญทางเศรษฐกิจอีกชนิดหนึ่งของประเทศไทย โดยจำแนกตามรสชาติของเนื้อออกเป็นมะขามเปรี้ยว และมะขามหวาน เป็นที่ต้องการของตลาดอย่างมาก ทั้งตลาดภายในประเทศและต่างประเทศ
มะขาม เป็นพืชที่มีถิ่นกำเนิดจากทวีปแอฟริกา ซึ่งเป็นพืชที่สามารถปรับตัวเข้ากับสภาพแวดล้อมและพื้นที่ของประเทศไทยได้เป็นอย่างดี จึงทำให้มีการแพร่กระจายการปลูกมะขามไปทั่วทุกภูมิภาค
มะขาม มีคุณค่ามากมาย ไม่ว่าจากผลผลิตฝักมะขามที่นำมาใช้ในการบริโภคและยังนำไปแปรรูปเป็นผลิตภัณฑ์ต่างๆแล้วนั้น ยังรวมไปถึง ลำต้น กิ่งก้าน ยอด ก็สามารถนำไปใช้ประโยชน์ได้ทั้งทางตรงและทางอ้อมเช่น ลำต้น สามารถนำทำโต๊ะ เก้าอี้ เป็นต้น ยอดมะขาม สามารถนำไปแกงคั่ว ได้รสชาติอร่อยทีเดียว
มะขาม จะเก็บเกี่ยวผลผลิต และออกสู่ตลาดในช่วงเดือน ธันวาคม ถึง มีนาคม มะขามหวานส่วนใหญ่อยู่ในประเทศ สำหรับมะขามเปรี้ยว นอกจากจะขายได้ในประเทศแล้ว ยังสามารถส่งออกไปขายต่างประเทศได้จำนวนมาก
มะขาม นอกจากใช้รับประทานสดแล้ว ยังสามารถเพิ่มมูลค่าของผลผลิตโดยการนำมาแปรรูปเป็นผลิตภัณฑ์ต่างๆ ได้หลายชนิด เช่น จำพวกเครื่องดื่ม มะขามกวน มะขามแช่อิ่ม มะขามแก้ว มะขามเปียกสำเร็จรูป มะขามผง มะขามจี้ดจ้าด เป็นต้น
(ที่มา: ชูศักดิ์ สัจจพงษ์.มะขาม พีชสร้างอนาคต.กรุงเทพฯ:มติชน,2550.)
ในเมื่อบ้านเรามีต้นมะขามเปรี้ยว ที่ได้ปลูกไว้และมีผลผลิตออกมาแล้ว จึงขอนำมาแปรรูปเป็นผลิตภัณฑ์ที่ชื่อว่า
มะขามจี้ดจ้าด ที่สามารถเก็บไว้ได้นาน และไว้กินแก้ง่วงนอนได้
ส่วนผสม มะขามเปรี้ยวที่ปอกเปลือกแล้ว(มะขามเปียก) จำนวน 1 กิโลกรัม ,น้ำตาลทราย จำนวน 1 กิโลกรัม,เกลือป่น,พริกป่น,และน้ำเชื่อมเล็กน้อย
วิธีทำ
1.นำมะขามเปรี้ยว มาปอกเปลือก (เรียกว่า มะขามเปียก)และแกะเมล็ดออกให้หมด
2.นำมะขามเปียก มาหันให้เป็นชิ้นเล็กๆ
3.นำมะขามที่หั่นแล้ว ไปอบประมาณ ½ ชั่วโมง
4.นำน้ำเชื่อมใส่ลงในมะขามเล็กน้อย แล้วคลุกเคล้า กับ น้ำตาลทราย+เกลือป่น+พริกป่นและโรยด้วยเกลือเม็ด
เป็นอันเสร็จเรียบร้อย ทีนี้ก็หาภาชนะใส่เก็บไว้กินเองหรือแจกจ่าย ตามอัธยาศัยได้เลยค่ะ
