อ่านบทความนี้ เห็นว่าดีมาก เลยนำมาแบ่งปัน
อันมีคำสอนของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า เป็นหมวดธรรม
ปัจจุบัน ปัญหาหนึ่งที่ชาวโลกกำลังประสบ และพยายามที่จะแก้ไขแต่ก็ยังไม่เห็นผลเป็นที่น่าพอใจ โลกยังร้อนขึ้น ขยะยังมากขึ้น อากาศแปรปรวน น้ำมีสารพิษปนเปื้อน มีการตัดต้นไม้ทำลายป่า
เหตุการณ์ที่เกิดขึ้น เพราะมนุษย์หลงระเริง ไม่คิดระวังมาก่อน ปล่อยจนเกิดปัญหา แล้วจึงมาคิดแก้ไข ซึ่งส่วนใหญ่จะช้าไปแล้ว ผลเสียได้เกิดขึ้นให้เห็น รับรู้ และทนทุกข์ ถึงตรงนี้ จะมีหลักธรรมหมวดหนึ่ง ที่ชื่อว่า ทิฏฐธัมมิกัตถประโยชน์ ประโยขน์ที่เราจะได้ในเบื้องต้น หากประพฤติธรรมหมวดนี้ จนมีการเรียกขาน ว่า หัวใจเศรษฐี
ทิฏฐธัมมิกัตถประโยชน์ 4 (ธรรมที่เป็นประโยชน์ในปัจจุบัน หรือหลักธรรมอันอำนวยประโยชน์สุขขั้นต้น)
1.อุฏฐานสัมปทา (ถึงพร้อมด้วยความหมั่น คือ ขยันหมั่นเพียรในการปฏิบัติหน้าที่ การงาน ประกอบอาชีพอันสุจริต มีความชำนาญ รู้จักใช้ปัญญาสอดส่อง ตรวจตราหาอุบายวิธี สามารถจัดการให้ได้ผลดี)
2.อารักขสัมปทา (ถึงพร้อมด้วยการรักษา คือรู้จักคุ้มครอง เก็บรักษาโภคทรัพย์ และผลงานอันตนได้ทำไว้ ด้วยความขยันหมั่นเพียร โดยชอบธรรม ด้วยกำลังงานของตน ไม่ให้เป็นอันตรายหรือเสื่อมเสีย)
3.กัลยาณมิตตตา (คบคนดีเป็นมิตร คือรู้จักกำหนดบุคคลในถิ่นที่อาศัย เลือกเสวนาสำเหนียกศึกษา เยี่ยงอย่างท่านผู้ทรงคุณมีศรัทธา ศีล จาคะ ปัญญา
4.สมชีวา (มีความเป็นอยู่เหมาะสมคือ รู้จักกำหนดรายได้และรายจ่าย เลี้ยงชีวิตแต่พอดี มิให้ฝืดเคือง หรือฟุ่มเฟือย ให้รายได้เหนือรายจ่าย รู้จักประหยัดเก็บไว้
ธรรมหมวดนี้เรียกันสั้นๆ ว่าทิฏฐธัมมิกัตถะ หรือเรียกว่า ทิฏฐธัมมิกัตถประโยชน์ (อัตถะ แปลว่าประโยชน์ จึงมีประโยชน์ซ้ำซ้อนกันสองคำ)
หลักธรรมหมวดนี้ จะได้ชื่อว่า หัวใจเศรษฐี แต่ถ้าพิจารณาดูให้ดีแล้ว สามารถนำมาใช้กับปัญหาสิ่งแวดล้อมได้ด้วยเช่นกันนับตั้งแต่
ข้อ 1. อุฏฐานสัมปทา ความขยันหมั่นเพียร หากมนุษย์มีความเพียรที่จะสร้างงาน ไม่เกียจคร้านก็เท่ากับมีชีวิตที่มีคุณค่าสามารถสร้างประโยชน์ให้กับตนเองและสังคมได้ ตนเองจึงไม่เป็นขยะสังคม เป็นคนมีประโยชน์ มีคุณค่า
ข้อ 2.อารักขสัมปทา การรู้จักรถนอมรักษาทรัพย์ หรือสิ่งของที่มี ให้ใช้ประโยชน์ให้ได้มากที่สุดหากมีสิ่งใดเสียหายก็เพียรซ่อมแซม ให้นำกลับมาใช้ได้อีกไม่ทิ้งขว้างสิ่งของโดยไม่พิจารณาเรื่องการนำกลับมาใช้ได้อีก ที่เรียกว่า recycle
ข้อ 3.กัลยาณมืตตตา การมีกัลยาณมิตรนับเป็นมงคลสูงสุดของชีวิตข้อหนึ่งใน 38 ข้อในหลักธรรมหมวดมงคลสูตร ซึ่งพระพุทธองค์ทรงยกย่องว่า เป็นรุ่งอรุณของการศึกษากัลยาณมิตรเป็นทุกสิ่ง ที่สามารถสร้างความเจริญก้าวหน้าให้กับชีวิตของเรา
ข้อ 4.สมชีวิตา การมีความเป็นอยู่อย่างพอเหมาะพอสม ไม่ฟุ่มเฟือย ฟุ้งเฟ้อ เห่อเหิม เกินตัว อันเป็นความหายนะ เพราะนอกจากจะทำร้ายตัวเองแล้วอาจเป็นการทำลายสังคมและสิ่งแวดล้อมได้โดยไม่คาดถึง การใช้สอยสิ่งของอย่างมือเติบ ไม่มีความสำรวมระวัง เปิดน้ำที่ไหน ก็ปล่อยไหลนอง ไม่คิดเรื่องประหยัด เปิดไฟทิ้งขว้าง ทิ้งขยะง่ายๆ ไม่เคยคิดเรื่องการนำกลับมาใช้ จนมีขยะเกิน ล้นโลก อย่างทุกวันนี้ ให้ต้องมาหาวิธีแก้ไขด้วยความยากลำบาก หากระวังเสียตั้งแต่ต้น การแก้ไขก็จะง่ายขึ้น
สิ่งแวดล้อมเป็นเรื่องที่เราทุกคนจะต้องรับผิดชอบร่วมกันเพราะโลกนี้มีใบเดียว เราควรหันมาเอาใจใส่ และรักษ์โลก กันได้แล้ว นั่นคือจิตสำนึกของตัวเราเอง
อ่านมาจาก วารสารโพธิยาลัย ฉบับที่ 45 (กพ. 62) : หน้า 53-55.