เครื่องพ่นเมล็ดพันธุ์ข้าว

หลายคนอาจจะสงสัยว่าเจ้าเครื่องมือบนหลังชาวนาในภาพนี้คืออะไร และเอาไว้ใช้ทำอะไรใช่ไหมคะ ที่บ้านดิฉันเรียกกันว่า “เครื่องพ่นเมล็ดพันธุ์ข้าว” นอกจากนี้ ยังสามารถดัดแปลงมาใช้พ่นปุ๋ยในนาข้าวได้อีกด้วย ตั้งแต่ได้เครื่องนี้มาช่วยทุ่นแรงพวกเราได้เป็นอย่างดี เจ้าเครื่องนี้เหมาะสำหรับการทำนาหว่านข้าวงอก หรือหว่านน้ำตม (การปลูกข้าวโดยการหว่านเมล็ดพันธุ์ข้าวที่งอกแล้วลงสู่แปลงโดยตรง ซึ่งมีทั้งข้อดีและข้อเสีย) แถวบ้านของดิฉันนิยมใช้เครื่องนี้หว่านเมล็ดพันธุ์ข้าว เพราะสามารถหว่านได้อย่างรวดเร็วและมีระยะไกลมาก อีกทั้งเครื่องนี้ยังสามารถปรับระดับความหนาบางและความเร็วในการพ่นเมล็ดพันธุ์ฯ หรือปุ๋ยได้ตามความต้องการ  

การพ่นเมล็ดพันธุ์ข้าวในนาแปลงหนึ่ง ๆ ใช้เวลาไม่นานก็หว่านเสร็จ แม้ว่าในนาจะมีน้ำมากก็ไม่เป็นปัญหากับการหว่าน เพราะเมื่อเมล็ดพันธุ์ข้าวหล่นลงสู่นาเราจะเห็นเป็นทิว ๆ ทำให้กะขนาดความหนาของข้าวที่หว่านได้ เครื่องนี้เหมาะกับเมล็ดพันธุ์ข้าวที่งอกขนาดตุ่มตา (รากจะยาวกว่ายอดเพียงเล็กน้อย) ทำให้หว่านด้วยเครื่องได้ง่าย มีข้อควรระวังคือ หากเราแช่ข้าวไว้หลายคืน ข้าวที่ได้จะงอกยาวเกินขนาด อาจเกาะติดกันเป็นก้อน เวลาที่เครื่องพ่นลงไปในนาจะทำให้เมล็ดพันธุ์ข้าวหนาแน่น/เป็นกระจุกในบางพื้นที่

ลักษณะของเครื่องนี้
ตัวถังที่ใส่เมล็ดพันธุ์ข้าวจะอยู่ด้านบนใช้สำหรับเก็บเมล็ดพันธุ์ข้าว (ถังพลาสติกสีขาว) ส่วนด้านล่างจะเป็นมอเตอร์ ปลายกระบอกพ่นจะมีลักษณะเป็นวงรีแบบตัดเฉียงช่วยให้สามารถพ่นเมล็ดพันธุ์ฯ ออกมาได้ง่ายขึ้น

 

วิธีการใช้เครื่อง
เปิดฝาด้านบนของเครื่องพ่นเมล็ดข้าว จะเห็นได้ว่ามีลิ้นเปิดปิดให้ข้าวไหลไปสู่ปลายกระบอก ให้เราปิดลิ้นนี้ให้สนิท จากนั้นเทเมล็ดพันธุ์ข้าวลงไปจนเต็มแล้วปิดฝา ขั้นตอนต่อมาคือติดเครื่องแล้วสะพายเครื่องบนหลัง หรือใครจะสะพายเครื่องก่อนแล้วค่อยติดเครื่อง ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับการออกแบบของแต่ละรุ่นและยี่ห้อของเครื่อง มือขวาถือกระบอก เมื่อถึงแปลงนาก็เปิดลิ้นเพื่อให้เมล็ดพันธุ์ข้าวไหลมาที่ปลายกระบอก เร่งความเร็วและความแรงของเครื่องได้ตามต้องการ จากนั้นหว่านโดยการส่ายปลายกระบอกไปมาจนหมดถึง (ข้าวไม่ออกมาที่ปลายกระบอกแล้ว) แล้วกลับมาเติมใหม่ ทำเช่นนี้ไปเรื่อย ๆ จนกว่าจะหว่านหมดแปลงนา

ขอบคุณภาพ : พี่ปอง