เถี่ยหนิง.  ตลอดกาลน่ะนานแค่ไหน. กรุงเทพฯ : นานมีพับลิเคชั่น, 2557.   111 หน้า.  แปลโดย  สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี.

ข้อความที่พับปกหน้าด้านในเป็นการตัดตอนมาจาก ส่วนที่เป็นเหมือนคำนำที่สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา สยามบรมราชกุมารี ทรงเขียนว่า…”…ตลอดกาลน่ะนานแค่ไหน อาจเป็นทั้ง “คำถาม” และ “คำตอบ” ที่ผู้เขียนต้องการสื่อกับผู้อ่านในโลกยุคใหม่ ผู้อยู่ในโลกอันมีวัตถุและผลประโยชน์สำคัญเหนืออื่นใด ผู้อยู่ในโลกยุคใหม่นั้นย่อมยากจะมีศรัทธาเชื่อมั่นต่อ ‘ความดีตลอดกาล’ หรือ ‘ความรักตลอดกาล’ เป็นไปได้ไหมว่า ‘ตลอดกาล’ อันจริงแท้นั้น ไม่ว่าจะดำรงอยู่นานแค่ไหน เพียงชั่วครุู่หรือชั่วนิรันดร์ ย่อมเป็นทั้ง ‘สัจจะ’ และ ‘มายา’ ที่มนุษย์ทุกสมัยต้องใคร่ครวญเรียนรู้ด้วยปัญญาไปตลอดกาล”  ทำให้ต้องเปิดอ่านต่อไปเรื่อย ๆ  อยากรู้ว่า เมื่อท้ายสุดแล้วมนุษย์อย่างเราจะคิดกับตัวเองและสรุปได้หรือไม่ว่า ‘ตลอดกาล’ เป็นสัจจะ หรือ มายา
การดำเนินเรื่องของนวนิยายขนาดสั้นเรื่องนี้ มี ‘ฉัน’ ซึ่งเป็นลูกผู้พี่ของไป๋ต้าสิ่ง (นางเอก)  เป็นผู้เล่าเรื่องต่าง ๆ เกี่ยวกับ ไป๋ต้าสิ่ง,  ความผูกพันของ ‘ฉัน’ กับไป๋ต้าสิ่ง และกับ ‘หูท่ง’ (ถนนสายเล็ก ๆ) ในกรุงปักกิ่ง  ‘ฉัน’ เล่าถึงความเปลี่ยนแปลงของปักกิ่ง ที่เปลี่ยนจากสังคมเเดิม ที่เรียบร้อย สำรวม สมถะ สูงส่ง และโอนอ่อนผ่อนตาม เปลี่ยนเป็น เปิดกว้างอย่างคึกคัก มีคนต่างจังหวัดเข้ามาใช้ขีวิตอยู่ในอ้อมกอดของปักกิ่ง…เด็ก ๆ ส่วนใหญ่ท่าทางใจกว้าง ไม่คิดเล็กคิดน้อย ทำให้คนอื่นคิดว่า เด็กพวกนี้จะถูกหลอกได้ง่าย  ‘ฉัน’ เล่าถึงเหตุการณ์ต่าง ๆ ที่เธอกับไป๋ต้าสิ่ง ใช้ชีวิตอยู่ด้วยกัน   ส่วนฉากเป็นเรื่องที่เกิดในกรุงปักกิ่ง ซึ่งกำลังเปลี่ยนแปลงเข้าสู่ยุคใหม่ หากจะวิเคราะห์ตัวละครคงต้องแบ่งเป็นสามคอลัมน์ ปักกิ่งยุคเก่าหนึ่งคอลัมน์,  ปักกิ่งยุคใหม่อีกคอลัมน์หนึ่ง และคอลัมน์สีเทาที่อยู่ตรงกลางระหว่างยุคใหม่และยุคเก่า เป็นคอลัมน์สำหรับคนที่สามารถปรับตัวได้ตามยุคสมัย  ตัวละครในแต่ละคอลัมน์มี background คนละยุค มีการดำเนินชีวิตต่างกัน  หล่อหลอมอุปนิสัยให้ต่างกัน  เช่น ตัวแทนของคนยุคเก่า คือ ย่าจ้าว ก็เป็นทุกข์มากกับการเห็นผู้หญิงที่ทำตัวไม่เรียบร้อย กล้าผู้ชาย  ตัวแทนของคนยุคใหม่คื่อ เสี่ยวหลิ่วแห่งชีตัน ที่ทำตัวนอกกรอบประเพณีเก่าเสียทุกอย่าง และไม่แคร์อะไรเลย สนใจทำแต่เพื่อตัวเอง  ตัวแทนของคนกลางเก่ากลางใหม่ แบ่งออกเป็นอีกสองประเภทคือ ที่ปรับตัวได้ คือ ผู้เล่าเรื่อง เป็นผู้ที่มองโลกอย่างเข้าใจ โอนอ่อนผ่อนตามยุคสมัย แต่ไม่หลงใหลและทอดทิ้งประเพณีเก่า อีกประเภทหนึ่งคือ ปรับตัวไม่ได้ คือ ไป๋ต้าสิ่ง ทั้ง ๆ ที่พยายามอยากจะเป็นเหมือนเสี่ยวหลิ่วแห่งชีตัน แต่ก็ทำไม่ได้ และซ้ำยังทำให้เกิดความทุกข์ แต่เมื่อทุกขีวิตต้องหาทางดิ้นรนเอาชีวิตตนเองให้รอด ไป๋ต้าสิ่งจึงเลือกที่จะมองโลกแง่ดี ไม่มีความคิดอิจฉา ริษยา ไม่มีความพยาบาท (นาน) เมื่อโกรธก็จะมีเหตุผลมาหักล้างความโกรธ และทำให้เธอหันกลับมาโทษตัวเองว่า ตัวเองต่างหากที่ผิด ดังนั้นจึงเหมือนกับมีแต่คนที่มีทัศนคติแบบคนรุ่นใหม่ คอยเอาเปรียบ เพราะรู้ว่า ไป๋ต้าสิ่งจะเป็นคนมีเมตตา ใจดีตลอดกาล
ตามปกติถ้าพูดถึงพระเอก นางเอก ของนวนิยาย ก็มักจะ หล่อ สวย รวย (แบบไม่ต้องทำมาหากิน) หรือนางเอกก็โดนนางร้ายอิจฉา จนพระเอกเห็นความดี แล้วก็ happy ending  แต่นางเอกของเรืองนี้ เป็นเด็กสาวชาวจีน ที่ไม่สวย ไม่รวย (ปานกลาง) ไม่มีเสน่ห์ เพียงแค่เป็น  ‘เหรินอี้’ คือเป็นผู้มีจิตใจงดงาม ซื่อสัตย์ ยอมเสียเปรียบทุกคน  (โดยไม่ได้รู้สึกว่าตัวเองโดนเอาเปรียบ และถ้าหากมีคราใดที่ไป๋ต้าสิ่งจะได้ดีกว่า กลับเป็นฝ่ายรู้สึกผิด) ผู้เล่าเรื่องยังบอกว่าแม้ตัวเธอเองก็เอาเปรียบไป๋ต้าสิ่งเสมอโดยไม่ได้ตั้งใจ แต่ไป๋ต้าส่ิ่งก็ไม่ได้รู้สึกอะไร  เช่น เมื่อไปซี้อน้ำโซดาลูกลิ้น ใส่กระติก ตัวเธอก็จะต้องดื่มก่อนไป๋ต้าสิ่งทุกครั้ง หรือการที่ไป๋ต้าสิ่งต้องดูแลคุณยายก่อนออกไปเล่น ก็ถูกทุกคนเอาเปรียบ ไม่เคยมีใครรอไป๋ต้าสิ่ง คุณยายก็เอาแต่ดุด่าว่าโง่  อกตัญญู เป็นหมาป่าตาขาวที่เนรคุณ ไป๋ต้าสิ่งก็ไม่เคยโกรธ ส่วนพระเอกที่แต่งงานกับไป๋ต้าสิ่ง ตอนจบ ชื่อ กัวหง ก็เป็นผู้ชายที่เคยละทิ้งไป๋ต้าสิ่งไปคบกับผู้หญิงญี่ปุ่น เพราะอยากไปอยู่ญี่ปุ่น สุดท้ายเมื่อพระเอกไม่ประสบความสำเร็จในชีวิตครอบครัว และมีลูกสาวที่ต้องเลี้ยงเองคนหนึ่ง จึงกลับมาหาไป๋ต้าสิ่งในอีกสองปีต่อมา และแค่พรรณนาว่า ไป๋ต้าสิ่งเป็นคนดี มีเมตตา ควรจะแต่งงานกับเขาและช่วยเลี้ยงลูกของเขา ทีแรกไป๋ต้าสิ่งก็ไม่ยอมรับ แต่เพียงแค่ผ่านไปหนึ่งวัน ก็สงสารแล้วรู้สึกว่าตัวเองทำผิด ใจร้ายเกินไป จึงยอมแต่งงานกับกัวหง  (ซึ่งผู้เล่าเรื่อง ไม่เข้าใจเลยว่า ไป๋ต้าสิ่ง คิดอย่างนั้นได้อย่างไร)
เนื้อเรื่องหลักก็ไม่มีอะไรมากไปกว่า เป็นการเล่าถึงการดำเนินชีวิตของผู้หญิงคนหนึ่งซึ่งเหมือนกับเป็นคนโง่ และโดนคนที่ฉลาดกว่าเอารัดเอาเปรียบ ทั้งโดยไม่ตั้งใจและแบบตั้งใจขี้โกง ไป๋ต้าสิ่งอาจไม่ใช่คนโง่ แต่บังเอิญต้องไปอยู่ในสิ่ิงแวดล้อมของคนฉลาดแกมโกง ที่คอยฉกฉวยโอกาสเอาแต่ผลประโยชน์ส่วนตน และไป๋ต้าสิ่งไม่ใช่ไม่อยากทำอย่างผู้อื่น แต่ไม่สามารถปรับตัวให้เข้ากับสิ่งแวดล้อมเช่นนั้นได้ พอพยายามทำทีไร ไม่ว่าจะเป็นการพูด การกระทำ ก็ดูเก้งก้าง ติดขัด  หากพยายามแต่งหน้า แต่งตัว ก็ดูเหมือนไม่เหมาะ สู้หน้าเดิม ๆ ไม่ได้  หรือตอนสุดท้ายที่กัวหงมาขอแต่งงาน และพรรณนาว่าไป๋ต้าสิ่งเป็นคนดีแค่ไหน ไป๋ต้าสิ่งก็อยากฟังว่า กัวหงจะบอกว่าเธอเป็นคนสวยแค่ไหน (เหมือนกับเสี่ยวหลิ่วแห่งชีตัน ซึ่งเป็นตัวแทนของหญิงยุคใหม่) มากกว่า
คำว่า ‘ตลอดกาลน่ะนานแค่ไหน’ เป็นคำที่ไป๋ต้าสิ่งตะโกนใส่ กัวหงผู้ชายคนแรกที่เธอรักและจะแต่งงานด้วย แต่ก็ทิ้งเธอไปคบกับคนอื่น และกลับมาหาเธอเมื่อเขาถูกผู้หญิงอื่นทอดทิ้ง และทิ้งลูกสาวไว้ให้เขาเลี้ยงหนึ่งคน ทีแรกไป๋ต้าสิ่งไม่ยอมแต่งงานด้วยเพราะรู้สึกว่าไม่ยุติธรรม แต่สุดท้ายเธอก็รู้สึกผิดที่ปฏิเสธกัวหง  สงสารทั้งกัวหงและเด็กหญิง จึงตัดสินใจแต่งงานกับกัวหง ดูเหมือนจะเป็น happy ending ก็ไม่เชิง ในสายตาของไป๋ต้าสิ่งคง happy แต่ในสายตาของ ‘ฉัน’ ซึ่งเป็น narrator และผู้อ่านหนังสือ ไม่น่าจะ happy เลย ดูน่าถอนหายใจเสียมากกว่า ว่าไม่รู้จะรักหรือจะไม่ต้องใส่ใจไป๋ต้าสิ่งดี
ในสายตาของผู้อ่านอย่างดิฉัน ฉันชอบอ่านไปมองลงไปในตัวตนของตัวละครว่า จริง ๆ แล้วมีอะไรแอบแฝงที่ผู้เขียนตั้งใจหรือไม่ หรืออ่านเพียงเพลิดเพลิน ในกรณีของ ‘ตลอดกาลน่ะนานแค่ไหน’ ดิฉันคิดเอาเองว่า นอกจากจะอินไปกับความรู้สึกของไป๋ต้าสิ่ง ความรู้สึกนึกคิดของผู้เฝ้ามอง และความคิดของน้องชายและน้องสะใภ้ของไป๋ต้าสิ่ง หรือแม้แต่ผู้ชายทุกคนที่เข้ามาพัวพันกับไป๋ต้าสิ่ง ทุกคนล้วนมีสัญชาตญานพื้นฐานของสิ่งมีชีวิตในการรักตัวเองเป็นที่สุด ลองคิดดูดี ๆ แม้กระทั่งไป๋ต้าสิ่งที่ว่ายอมทุกคน ดิฉันคิดว่าเธอก็ทำไปเพราะเธอรักตัวเอง ต้องการให้ตัวเองเป็นที่ยอมรับจากทุกคน ต้องการให้คนอื่นรักตัวเธอจนยอมได้ทุกกรณี แม้กระทั่งผู้เล่าเรื่องที่คิดว่าเข้าใจไป๋ต้าสิ่งมากที่สุดก็รักตัวเอง เพียงแต่ยังมีความผูกพันและเข้าใจในความคิดของไป๋ต้าสิ่ง จึงทำให้เธอยังเคียงข้างไป๋ต้าสิ่งได้  กัวหงก็รักตัวเองตั้งแต่ต้นจนจบ น้องชายของไป๋ต้าสิ่งกับภรรยาก็เอาเปรียบเพราะรักตัวเอง
จากที่ ไป๋ต้าสิ่ง เป็นคน ‘เหรินอี้’ ยอมในเรื่องที่ไม่ควรยอม แถมยังเป็นฝ่ายรู้สึกผิด ทำให้คนใกล้ตัวอย่าง ‘ฉัน’ ที่เป็นผู้เล่าเรื่อง รู้สึกเซ็ง จนกล่าวในตอนจบของเรื่องว่า “ก็เพราะไป๋ต้าสิ่งเป็นคนที่ไม่มีหวังจะเปลี่ยนแปลงได้ ฉันจึงเกลียดเขาตลอดกาล ตลอดกาลน่ะนานแค่ไหน… ก็เพราะไป๋ต้าสิ่งเป็นคนที่ไม่มีหวังจะเปลี่ยนแปลงได้ ฉันก็เลยรักเขาตลอดกาล ตลอดกาลน่ะนานแค่ไหน…คนที่เป็น ‘เหรินอี้’ จะมีจริงหรือ?
เมื่ออ่านจบ ก็ต้องนึกถึงตอนท้ายของคำนำของสมเด็จพระเทพรัตนฯ  ที่ท่านก็คงทรงอ่านไป คิดไปเช่นกันว่า ตลอดกาลน่ะนานแค่ไหน? ท่านจึงแสดงความคิดเห็นของท่านไว้ว่า “เป็นไปได้ไหมว่า ‘ตลอดกาล’ อันจริงแท้นั้น ไม่ว่าจะดำรงอยู่นานแค่ไหน เพียงชั่วครู่หรือชั่วนิรันดร์ ย่อมเป็นทั้งสัจจะ และ  มายา ที่มนุษย์ทุกยุคสมัยต้องใคร่ครวญเรียนรู้ด้วยปัญญาไปตลอดกาล”
สำหรับดิฉัน ก็ไม่สามารถให้คำตอบได้ เพราะ นึกไปถึงหลายอย่างเหลือเกิน  เช่น  คำว่า infinity ไม่สิ้นสุด,  บทกวีเรื่องพระอภัยมณี ตอน  พระอภัยมณีให้คำมั่นสัญญากับนางละเวง  ความว่า …ถึงม้วยดินสิ้นฟ้ามหาสมุทร ไม่สิ้นสุดความรักสมัครสมาน แม้เกิดในใต้ฟ้าสุธาธาร ขอพบพานพิศวาส ไม่คลาดคลา   แม้เนื้อเย็นเป็นห้วงมหรรณพ พี่ขอพบศรีสวัสดิ์เป็นมัจฉา แม้เป็นบัวตัวพี่เป็นภุมรา เชยผกาโกสุมปทุมทอง  เจ้าเป็นถ้ำอำไพขอให้พี่เป็นราชสีห์สมสู่เป็นคู่สอง จะติดตามทรามสงวนนวลละออง เป็นคู่ครองพิศวาสทุกชาติไป…คิด ๆ ดู ดิฉันก็อยากจะให้เป็นมายา เพราะฟังดูแล้วสามารถจินตนาการ แม้จะจับต้องไม่ได้ก็เถอะ บางทีความสุขก็ถูกหล่อเลี้ยงด้วยความคิดที่จับต้องไม่ได้ และสำหรับดิฉัน แล้ว ความรักตลอดกาล มีอยู่เพียง ความรักของแม่ และยอมเป็น ‘เหรินอี้’ ของลูกเสมอ