พิพิธภัณฑ์ผีตาโขน ตั้งอยู่ภายในวัดโพนชัย อ.ด่านซ้าย จ.เลย เป็นสถานที่จัดนิทรรศการเรื่องราว ประวัติความเป็นมาของประเพณีผีตาโขน ที่สืบต่อกันมาช้านาน

ผีตาโขนเป็นการละเล่นพื้นบ้านที่สืบทอดมาแต่โบราณ ว่างานบุญผีตาโขนนี้เป็นส่วนหนึ่งของงานบุญหลวง ที่ถือว่าเป็นงานบุญใหญ่ประจำปีของท้องถิ่นที่รวมเอางานบุญพระเวส และงานบุญบั้งไฟ มารวมให้เป็นงานบุญเดียวกันโดยงานบุญพระเวสมีวัตถุประสงค์จัดเพื่อให้ฟังเทศน์มหาชาติ

ส่วนงานบุญบั้งไฟนั้นเป็นงานที่จัดขึ้นเพื่อถวาย บูชาเทวาอารักษ์รักเมือง ขอให้ฝนตกและผีตาโขนจะเป็นผู้ออกมาสร้างสีสันและความครื้นเครงในขบวนแห่ของชาวอำเภอด่านซ้าย มีการจัดขึ้นทุกๆ ปี จนมีชื่อเสียงกระฉ่อนไปทั่วโลก

งานบุญพระเวส เป็นงานบุญตามประเพณีท้องถิ่นเป็นหนึ่งในฮีตสิบสองของชาวอีสาน จะจัดในระหว่างเดือนเจ็ดเดือนแปด แต่การกำหนดวันไม่แน่นอน โดยมากจะเป็นหลังงานนมัสการพระธาตุศรีสองรัก ส่วนใหญ่จะตรงกับวันเสาร์-อาทิตย์
ผีตาโขนเป็นการละเล่นตามประเพณีวัฒนธรรมมาช้านาน  และเป็นที่สนใจ จนได้มีโอกาสไปท่องเที่ยวที่จังหวัดเลย  ได้นำภาพมาฝากทุกท่าน   แต่เนื่องจากยังมิใช่ช่วงที่มีการแห่ผีตาโขน จึงขอนำภาพชมพิพิธภัณฑ์มาให้ชม  ซึ่งโอกาสหน้าเมื่อมีโอกาสไปในช่วงเทศกาลจะเก็บภาพมาฝากกันอีกครั้งนะคะ 
 


 
 
 
 
 
 
 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
        ซุ้มประตูวัดโพนชัย


 
 
 
 
 
 




 
 


 
 
 
 
 
 




 
 
 
 
 
 


  วิหารพระเจ้าใหญ่

              
                          พระเจ้าใหญ่
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 


 
 
 
 
 
 
 
 
 
 


 
 
 
 
 
 
 
 
 
รวมพลแก๊งค์ผีตาโขนกันเต็มลานหน้าทางเข้าห้องจัดแสดง

 
 
 
 
 
 
 
ผีตาโขนลักษณะและลวยลายต่าง ๆ รวมทั้งผีตาโขนใหญ่
 
พิพิธภัณฑ์ผีตาโขน


 
 
 
 
 
 


 
 
 
 
 
 
 
 
 


 
 
 
 
 
 
 


 
 
 
 
 


 
 
 
 
 
 


 
 
 
 
 
 
 

 

 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 



 
 
 
 
 
 
 
 
 
 


 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 



 
 
 
 
 
 
 
 
 

 


 
 
 
 
 
 
 
 
 



 
 
 
 
 
 
 
 
 
 


 
 
 
 
 
 
 
 
 


 
 
 
 
 
 
 
 
 


 
 
 
 
 
 
 
 
 


 
 
 
 
 
 
 



 
 
 
 
 
 
 
 
 

 
 
 
 
 
 
 
 

 
 
 
 
 
 
 
 
 


 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

 
 
 
 
 
 
 
 
นอกจากส่วนที่จัดแสดงประวัติวัฒนธรรมประเพณีต่าง ๆ แล้ว ภายในพิพิธภัณฑ์มีการจัดแสดงหุ่นผีตาโขนที่มีรูปร่างหน้าตาที่แตกต่างกัน และมี 2 ประเภทคือ ผีตาโขนใหญ่ ผู้ชายและผู้หญิงจะไม่มีการทำใหม่ทุกปี แต่จะทำตามธรรมเนียมที่กำหนดไว้เท่านั้น และผีตาโขนเล็กที่เราพบเห็นกันทุกปี นอกจากนี้ยังมีการสาธิตการทำหน้ากากผีตาโขนที่มีส่วนประกอบดังนี้
-หัวของผีตาโขน ทำจากหวดนึ่งข้าวเหนียวมาหักพับขึ้นให้มีลักษณะคล้ายหมวก
-หน้าทำจากโคนก้านมะพร้าวถากเป็นรูปหน้ากาก เย็บต่อกับส่วนหัว แล้วเจาะช่องตา
-จมูกทำจากไม้เนื้ออ่อนแกะสลักเป็นรูปร่างต่าง ๆ คล้ายกับจมูกคน ปัจจุบันนิยมทำยาวเป็นงวงช้าง
-เขาทำจากปลีมะพร้าวแห้งมาตัดให้ได้ขนาดที่ต้องการแล้วติดที่ข้างหวด
-การตกแต่งลวดลายเมื่อก่อนนิยมใช้สีธรรมชาติ เช่นปูนขาว ปูนแดง ขี้เถ้า ขมิ้น เขม่าไฟ ปัจจุบันนิยมสีน้ำมันเพราะสะดวกและมีสีสันสดใส จากนั้นจะนำเศษผ้ามาเย็บต่อกับหวดและหน้ากากให้ผ้าคลุมมิดไหล่ 
 

 
 
 
 
 
 
 
 



 
 
 
 
 
 
 
 
 
 


 
 
 
 
 
 
 
 
 


 
 
 
 
 
 
 
 
 
 สำหรับท่านที่ต้องการมีของที่ระลึกของฝากที่เกี่ยวกับผีตาโขน มีร้านจำหน่ายของที่ระลึกไว้บริการทุกท่านด้วย